Page 289 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-2
P. 289
olduğu, ancak başvurucunun şikayet dilekçesinde talep ettiği
üzere borçlanmanın başlangıç tarihinin Kuruma ilk başvuru
tarihi olan 18/12/2013 olarak kabulünün yasal olarak müm-
kün olmadığı, buna karşın 3201 sayılı Kanunun yürürlük tarihi
olan 11/9/2014 tarihinin borçlanmanın başlangıç tarihi olarak
alınması gerektiği , bu yönden de idarenin yaptığı işlemde hu-
kuka uygunluk bulunmadığı kanaati ve sonucuna varılarak ida-
reye tavsiye kararı vermek gerekmiştir.
D. İnsan Hakları Açısından Değerlendirme
31. Ülkemizin taraf olduğu “İnsan Hakları Evrensel Beyanname-
si”nin 22 nci, “Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Söz-
leşmesi”nin 9 uncu ve “Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı”nın 12
nci maddesinde; sosyal güvenlik hakkına atıfta bulunularak bu hakkın
vazgeçilemez bir temel insan hakkı olduğuna vurgu yapılmıştır.
32. Öte yandan Anayasamızın 35. maddesinde herkesin mülkiyet
hakkına sahip olduğu, bu hakkın ancak kamu yararı amacıyla, kanunla
sınırlanabileceği, mülkiyet hakkının kullanılmasının toplum yararına
aykırı olamayacağı düzenlenmiştir. BM İnsan Hakları Evrensel Beyan-
namesi’nin mülkiyet hakkını düzenleyen 17. maddesi, “Hiç kimsenin
keyfi olarak mülkiyetinden yoksun bırakılamayacağı” hükmünü amir-
dir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 1 no.lu Protokolün 1. mad-
desinde “Her gerçek ve tüzel kişinin, mal ve mülk dokunulmazlığına ri-
ayet edilmesini isteme hakkının olduğu, herhangi bir kimsenin ancak
kamu yararı sebebiyle ve yasada öngörülen koşullara ve Uluslararası
hukukun genel ilkelerine uygun olarak mal ve mülkünden yoksun bı-
rakılabileceği.” hüküm altına alınmıştır.
33. Somut olayımız açısından şikayetçinin yurtdışı hizmet borçlan-
ması talebi hem bir sosyal güvenlik hakkı hem de AİHS kapsamında
bir mülkiyet hakkıdır. Her ne kadar idare ile şikayetçi arasındaki uyuş-
mazlık 3201 sayılı Kanunda yapılan değişiklikten sonra şikayetçinin
“yurtdışı hizmet borçlanması talebi”nin karşılanıp karşılanmaması
noktasında değilse de, borçlanmanın başladığı tarihe ilişkin var
olan uyuşmazlık (yukarıda 21-30 numaralı paragraflarda ya-
pılan açıklamalar doğrultusunda) şikayetçinin sosyal güvenlik
hakkına ve mülkiyet hakkına bir müdahale ve ihlal niteliği ta-
şımakla birlikte AİHS’nin 17 inci maddesindeki hakları kötüye
288 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU