Page 17 - cumhurbaskanligi-sisteminde-idarenin-denetimi-calistay-raporu-ombudsmanlik
P. 17
CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİNDE İDARENİN DENETİMİ
da hükümetin içinde olan bir bakan olarak, ne naslardadır, ona dokumazsınız yoksa değişiklik
çektiğimizi biliyorum. İki şoförlü bir araba kaza tabii olacak, habire arıza veren bir sistem üzerin-
yapar, yolcusunu huzurlu ve emniyetli götüre- de ısrar etmek yanlıştı ve bu aşıldı, çok iyi olaca-
mez, bunu biz yaşadık ve kuvvetler ayrılığı siste- ğına inanıyorum.
mi koalisyonlarda ve eski anayasa sistemimizde
Zaafa uğrayan durumlarda anarşi meydana gelir
maalesef yoktu, olamaz çünkü yürütme mec-
lisin içinden çıkıyor ve mensup olduğunuz bir ve anarşi malumaliniz toplumu böler, hatta beka
problemini ortaya koyar.
partinin bakanını denetlemede istediğiniz gibi
hareket edemiyorsunuz. Grup disiplini yanında Millet siyasetçilere çözüm üretmeleri için vekâlet
seçimlerde yeniden iktidar olma, meclise gelme görevi tevdi eder. İktidarın işi çözüm üretmek,
endişeniz var, oysa kuvvetler ayrılığı bildiğiniz muhalefetin işi ise, olumlu eleştirilerle iktidarı
gibi, demokrasinin vazgeçilmez bir unsurudur, denetlemektir. Demokratik sistemde siyasi kad-
üç güç birbirine karışmamalı. Eskiden trafik çiz- rolar, problem çözmek için göreve talip olurken,
gileri gibi bir sistem var idi yani yolda kesik çizgi diktaya dayalı siyasette siyasi kadrolar, proble-
var, düz çizgi var, yan yana çift düz çizgi var oysa min kendisi haline gelebilmektedir. İşte Suriye’de
bugünkü sistemimizde, arada duvar var, istese- yaşanan durum da tam budur.
niz de geçemezsiniz. Kuvvetler ayrılığı mutlaka
demokrasinin vazgeçilmezidir ve olması gerekir. Siyaset sorunlara çözüm üretme sanatıdır, halkla
çatışarak, kurumlarla kavga ederek siyaset yapı-
Meclisin içinden bir yürütme ve siz o yürütmeye
karşı denetim yapacaksınız, olmuyor ve iktidarı lamaz. Güç odaklarının emrinde siyaset üretile-
mez, sorumlu ve kararlı bir siyaset adamını geçici
elinde tutanlar ne kadar gensoru verilirse veril-
sin netice alınmamış oluyor, kendi insanlarını, bir hevese kapılmış, amatör bir siyasetçiden ayı-
ran özellik, kalıcı ve milli olmasıdır.
kendi milletvekillerini tutuyor.
Değerli Hazirun,
Kuvvetler ayrılığının tam tatbik edildiği bir siste-
min taraftarı bir kişi olarak, hep bu tezi müdafaa Askeri darbeler, istikrarsız kısa süreli hükümet-
eden bir kişiyim, inanıyorum ki, daha güzel bir ler, idam edilen başbakan rahmetli Adnan Men-
noktaya geleceğiz. Şahıslarla ilgili düzenleme- deres, altı kere gidip yedi kere gelen başbakan
ler, şahıslar fanidir, gittiğinde havada kalır ve rahmetli Süleyman Demirel, askıya alınan anaya-
zararlı olur. Şahıslara ait bir düzenleme olarak salar, işkenceler, cezaevleri, düşünce suçları, in-
ben görmüyorum. Aksayan bir sistemin yerine san hakları ihlalleri, kapatılan partiler düşünül-
güzel bir değişikliğin yapıldığına inanıyorum. düğünde Parlamenter Sistemdeki yaşantımızın
Aristoteles’indir, demokrasi iyi hükümet şekille- başarılı olduğunu söylemek mümkün değildir.
ri içinde en kötüsü, fakat kötülerin iyisidir. İdeal
bir rejimi, beşer olarak bir ortaya koyamayız, re- 1950 yılında, Demokrat Parti’nin iktidara gelme-
jimler de sistemler de toplumun yapısına ve gü- si, demokratik halk devrimi olarak tanımlandı.
nün halin icaplarına göre değişirler, değişmezlik Tek parti dönemi sonrası, milletin iradesi ile ik-
olamaz, değişmezlik yalnız ilahi hükümlerdedir, tidara gelen Demokrat Partinin iktidarı ne kadar
ÇALIŞTAY RAPORU 2017 15