Page 310 - egitim-ve-ogretim-hakki-1
P. 310
suçlardan dolayı hükmedilen mahkumiyetler afla kalkmadıkça
yeniden memuriyete atanmanın söz konusu olamayacağı” ifade
edilmiş; menu hakları iadesi kararı alanlar kurumların takdiri ve boş
kadro imkanları çerçevesinde tekrar atanmaları mümkün bulunmak-
taydı.
29) Yeni Türk Ceza Kanununda memnu hakların iadesi mü-
essesesine yer verilmemiştir. Belli hakları kullanmaktan yoksun
bırakılma başlıklı 53 üncü maddesinde; Kişinin, kasten işlemiş olduğu
suçtan dolayı hapis cezasına mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak; sü-
rekli, süreli veya geçici bir kamu görevinin üstlenilmesinden; bu kap-
samda, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliğinden veya Devlet, il, bele-
diye, köy veya bunların denetim ve gözetimi altında bulunan kurum
ve kuruluşlarca verilen, atamaya veya seçime tâbi bütün memuriyet ve
hizmetlerde istihdam edilmekten yoksun bırakılacağı (madde 53-1/a)
hüküm altına alınmıştır.
Yine aynı madde de; kişi, işlemiş bulunduğu suç dolayısıyla mahkûm
olduğu hapis cezasının infazı tamamlanıncaya kadar bu hakları kul-
lanamaz denilerek Ceza Kanununa göre verilen hak yoksunluğunun
mahkûmiyet süresi ile sınırlı olacağı vurgulanmıştır. Madde gerek-
çesinde de “Ancak, bu hak yoksunluğu süresiz değildir. Ceza-
landırılmakla güdülen asıl amaç, işlediği suçtan dolayı kişinin
etkin pişmanlık duymasını sağlayıp tekrar topluma kazandırıl-
ması olduğuna göre, suça bağlı hak yoksunluklarının da belli
bir süreyle sınırlandırılması gerekmiştir. Bu nedenle, madde
metninde söz konusu hak yoksunluklarının mahkûm olunan
cezanın infazı tamamlanıncaya kadar devam etmesi öngörül-
müştür. Böylece, kişi mahkûm olduğu cezanın infazının gerek-
lerine uygun davranarak bunun tamamlanmasıyla kendisinin
tekrar güven duyulan bir kişi olduğu konusunda topluma da
bir mesaj vermektedir. Bu bakımdan hak yoksunluklarının en
geç cezanın infazının tamamlanması aşamasına kadar devam
etmesi, suç ve ceza politikasıyla güdülen amaçlara daha uygun
düşmektedir. Bu sistemde süresiz bir hak yoksunluğu söz ko-
nusu olmadığı için, yasaklanmış hakların geri verilmesinden
artık söz edilemeyecektir denilmektedir.
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 305