Page 414 - geri itme ozel raporu son
P. 414
“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu
nistan arasındaki kara sınırına (Evros/Meriç bölgesi) odaklanarak, tekrarlayan ihlallerin sıklığına
ve benzerliğine dikkat çektiği,
Konu hakkındaki kapsamlı kanıtlarla birlikte mevcut araştırmanın bulgularının, Yunanistan’ın
uyguladığı geri itmelerin istisnai olaylara veya serserilerin eylemlerine yanıt olarak değerlen-
dirilemeyeceğini gösterdiği, bu uygulamaların daha ziyade Yunanistan’daki çeşitli makamların
koordineli çabalarına dayanan fiili (de facto) bir sınır yönetimi politikası olduğu, Uluslararası Af
Örgütü’nün bu rapor için belgelediği geri itmelerin, insanların Meriç Nehri üzerinden Yunanis-
tan’dan hızla sınır dışı edilmeden önce genellikle ülkenin dört bir yanında onları sınır dışı etmek
üzere Evros/Meriç kara sınırına yakın bölgelere göndermeyi amaçlayan karmaşık ve koordineli
operasyonların hedefi olduğunu ortaya koyduğu,
Bu rapor için belgelenen olayların tamamının Yunanistan, AB ve uluslararası insan hakları hukukunu ihlal
eden zorla geri göndermelerle sonuçlandığı, ayrıca, göçmenleri ve mültecileri durdurmak, yakalamak ve
geri göndermek için kullanılan; şiddet ve keyfi gözaltı, kötü muamele ve muhtemelen işkence de içeren yön-
temlerin sıklıkla kendi başına ihlal teşkil ettiği,
Uluslararası Af Örgütünün, geri itmelerle sonuçlanan ihlallerin ve olay örgüsünün, belgelenen vakaların
tümünün ortak özelliği olduğunu tespit ettiği, görüşülen kişilerin, karadan gerçekleştirilen geri itmelerde,
Yunanistan topraklarında yakalandıklarını, çoğunlukla keyfi şekilde gözaltına alındıklarını ve nihayetinde
Meriç Nehri üzerinden Türkiye’ye gönderildiklerini belirttiği, vakaların çoğunluğunda, geri itme ope-
rasyonlarını gerçekleştiren kişiler tarafından şiddete maruz kaldıklarını veya tanıklık ettiklerini
bildirdiği,
Uluslararası Af Örgütü’nün edindiği birbiriyle tutarlı tanıklıklara göre, geri gönderme operasyonları kolluk
güçlerine mensup olduğu görülen kişiler tarafından, genellikle sivil veya armasız (üniforma olmayan veya
anlaşılır bir işaret taşımayan) kıyafetler giyen kişilerin katılımıyla gerçekleştirildiği, belirgin tavırlarının, kı-
yafetleri, davranışları ve üniformalı görevliler olarak tarif edilen kişilerle koordinasyonlarına ilişkin anlatım-
lara bakıldığında sivil giyimli bu kişilerin görevlilerle koordineli bir şekilde veya onların emriyle çalıştığının
anlaşıldığı, vakaların çoğunluğunda, geri itilen kişilerin, Uluslararası Af Örgütü’ne, sivil giyimli üçüncü ülke
vatandaşlarının, onları nehir üzerinden geri göndermek için kullanılan botlarda çalıştığını söylediği,
Görüşmelerden anlaşıldığı kadarıyla kişilere, aile üyelerine veya onlarla aynı grupta bulunan-
lara, korumaya ihtiyaç duyduklarını beyan ettikleri veya Yunanistan’da belgelenmiş statüleriyle
ilgili kanıt sunmaya çalıştıkları durumlarda bile, geri gönderilmeden önce koruma ihtiyaçlarına
ilişkin bireysel değerlendirme yapıldığını gösteren hiçbir bilgi verilmediği, bu kişilerin hepsinin,
geri göndermeye itiraz hakkından mahrum bırakıldığı,
Uluslararası Af Örgütü’nün, geri itmelerin yalnızca sınırlardaki insanları etkilediği yönündeki yaygın kana-
atin aksine, kişilerin ve (varsa) onlara eşlik eden aile üyelerinin anakara Yunanistan’da yakalandığı dört va-
kayı belgelediği, bu vakaların ikisinde kişilerin, Yunanistan’da kayıtlı koruma statüsüne sahip olduğu,
412