Page 418 - geri itme ozel raporu son

“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu

bindirilme esnasında kişilere kaba ve sert muamelelerde bulunuldu. Ne yetişkinler ne de çocuklar
için emniyet kemeri ya da benzeri koruyucunun olmadığı bu araçlar güvensiz ve tıklım tıkıştı.
Nehir kıyısına gelindiğinde ise vakaların çoğunda geri itme operasyonları askeri tarzda giyinmiş kişiler ya
da tamamen siyah üniformalarla kar maskeleri giymiş kişiler tarafından ya da bu kişilerin nezare-
tinde gerçekleştirildi.
Geri itilenlerin tamamı, küçük gruplar halinde botlara bindirilerek nehrin karşı tarafına geçmeye zorlan-
dı. Bazı vakalarda ise kişilerin ya nehrin tamamını ya da sığ bölgelerini yürüyerek geçmek zorunda
bırakıldı.
Vakaların büyük bir bölümünde botlar, tüm bu geri gönderme operasyonlarının önceki safhalarında
yer almış üniformalı kolluk mensupları ya da diğer kişilerden ziyade, üçüncü ülke uyruklu olduğu
düşünülen sivil giyimli kişiler tarafından sevk ve idare edildi.
Uluslararası Af Örgütü’nün görüştüğü bir tek kişinin dahi, kendisine koruma ihtiyacı ya da Yunanistan’daki
göçmen statüsü hakkında sorular sorulduğunu ve kişisel durumuna dair bir değerlendirmenin yapıldığını
aktarmadığı,
Ülkede kayıtlı koruma statüsüne sahip olan ya da anakaranın iç bölgelerinde yakalanmadan
önce günler ve hatta haftalardır Yunanistan’da olan kişilerin de geri itildiği dört vakanın belge-
lendiği 197,

2019 yılının son aylarından beri Yunanistan’da kayıt altına alınmış Suriyeli bir sığınmacı olan Nebil’in, Ulus-
lararası Af Örgütü’ne Yunanistan’ın kuzey-batısındaki Igoumenitsa Limanı’ndan 24 Temmuz 2020 tarihin-
de ülkeye giriş yaparken üç polis tarafından yakalandığını ve telefonuna el konulduğunu anlattığı, 198

Uluslararası Af Örgütü tarafından belgelenen 21 vakanın 17’sinde kişilerin, geri itmeler esnasın-
da ya doğrudan fiziksel şiddete uğradı ya da bu şiddete tanıklık ettiği, bildiren ihlaller arasında
ise sopa ya da copla dövülme, tekme, yumruk ve tokatın da yer aldığı, bu kişilerin ayrıca zorla
minibüs ya da diğer araçlara bindirilirken itilip kakıldıklarını da anlattığı,

Görüşülen kişilerden bir kısmının ise dayak neticesinde oluşan muhtemel kemik kırığı- ki bu bir
vakada burun, bir diğerinde ise ayak kırığı şeklindeydi- ve özellikle tüyler ürpertici bir başka va-
kada ise bir kişide omurga kırığı, diğerinde ise el kırığı olarak aktardıkları ciddi yaralanmaların
meydana geldiğini bildirdiği,

Vakaların büyük bir bölümündeki şiddetin faillerinin, hal ve hareketleri ile taşıdıkları teçhizat nedeniyle
kamu adına kolluk görevine yerine getirdikleri izlenimini veren ve bazı vakalarda da resmî görünüme sa-
hip yerlerde çalışan veya üzerlerinde askeri ya da polis teşkilatına ait amblemler bulunan araçları kullanan

197 Bu vakalardaki kişiler Alexandropouli, Igoumenitsa’daki liman, Drama şehri yakınlarındaki ‘Drama mülteci kampının’ girişi ve Kastori-
a’ya otobüsle seyahat ederken yakalanmışlardı. Uluslararası Af Örgütü’nün görüştüğü kişilerden biri tanınmış bir mülteci, diğeri de
kayıtlı bir sığınmacıydı.
198 Nebil, “Yakalamayı yapanlar liman polisi ve muhafızlarıydı. Mavi/lacivert renkte, üzerine Yunanistan Emniyeti amblemi olan polis
üniformalarını giymişlerdi” dedi. 27 Ocak 2021 tarihinde gerçekleştirilen mülakat.

416