Page 139 - Ön kapak-merged (1)

İyi Yönetim İlkeleri Rehberi

HUKUKİ DAYANAK

Kişisel verilerin korunması ilkesi, dayanağını Anayasanın “Özel hayatın
gizliliği” başlıklı 20’nci maddesinin üçüncü fıkrasından almaktadır. Buna
göre, “Herkes, kendisiyle ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına
sahiptir. Bu hak; kişinin kendisiyle ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendirilme,
bu verilere erişme, bunların düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve
amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi de kapsar.
Kişisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızasıyla
işlenebilir. Kişisel verilerin korunmasına ilişkin esas ve usuller kanunla
düzenlenir.”
Kişisel verilerin korunması ilkesinin diğer bir dayanağı olan 6698 sayılı Kişisel
Verilerin Korunması Kanunu da kişisel verilerin işlenmesinde başta özel
hayatın gizliliği olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak
amacıyla kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile
uyacakları usul ve esasları düzenlemektir.
İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Avrupa
Sözleşmesinin 8’inci maddesi, özel ve aile hayatına saygı hakkını koruma
altına almıştır. AİHS’in uygulanmasını denetleyen ve Sözleşmenin dinamik
bir belge olmasını sağlayan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından
verilen kararlar neticesinde, kişisel verilerin korunmasını isteme hakkı da
anılan 8’inci maddenin korumasından yararlanmaktadır.
Ayrıca, Avrupa Konseyi tarafından uyruğu veya ikametgâhı ne olursa olsun
her gerçek kişinin, temel hak ve özgürlüklerini ve özellikle kendilerini
ilgilendiren kişisel nitelikteki verilerin otomatik yollarla işleme tabi
tutulması karşısında özel yaşam haklarının güvence altına alınması
amacıyla düzenlenen 28 Ocak 1981 tarihli ve 108 No’lu Kişisel Verilerin
Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesi
Türkiye’de 17/03/2016 tarihli ve 29656 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak
iç hukukumuza dâhil edilmiş olup kişisel verilerin korunmasına yönelik
temel ilkeler ve kurallar öngörmüştür.
Bununla beraber, Avrupa Doğru İdari Davranış Yasasının “Verilerin
korunması” başlıklı 21’inci maddesinde, bir vatandaşın kişisel verileriyle
ilgilenen yetkilinin ilgili bireyin mahremiyetine ve kişilik haklarına saygı
göstereceği, ayrıca yetkilinin özellikle, kişisel verileri meşru olmayan amaçlar
için kullanmaktan ve bu verilerin yetkisiz kişilerin eline geçmesinden
kaçınacağı kural altına alınmıştır.

138