Page 85 - Ön kapak-merged (1)

İyi Yönetim İlkeleri Rehberi

HUKUKİ DAYANAK

5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Amaç” başlıklı 1’inci
maddesinde, Kanunun amaçlarından biri olarak “hesap verebilirliği ve malî
saydamlığı sağlamak üzere, kamu malî yönetiminin yapısını ve işleyişini,
kamu bütçelerinin hazırlanmasını, uygulanmasını, tüm malî işlemlerin
muhasebeleştirilmesini, raporlanmasını ve malî kontrolü düzenlemek”
olarak belirtilmiş, “Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesinde,
“Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve
yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun
olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden,
raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin
alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek
zorundadır.” ifadeleri kullanılarak hesap verebilirlik hususunda açık
düzenlemelere yer verilmiştir.
Kanunun 41’inci maddesinde, üst yöneticiler ve bütçeyle ödenek tahsis
edilen harcama yetkililerince, hesap verme sorumluluğu çerçevesinde,
her yıl faaliyet raporu hazırlanacağı üst yöneticinin, harcama yetkilileri
tarafından hazırlanan birim faaliyet raporlarını esas alarak, idaresinin
faaliyet sonuçlarını gösteren idare faaliyet raporunu düzenleyerek
kamuoyuna açıklayacağı hükmüne yer verilmiştir.
Ayrıca Kanunda düzenlenen birçok maddede; stratejik plan ve performans
esaslı bütçeleme, uluslararası standartlara uygun bir muhasebe
sistemi, faaliyet raporları, kesin hesap kanunu, kurumsal mali durum ve
beklentiler raporu, iç kontrol, iç denetim ve dış denetim gibi hesap verme
sorumluluğunun gereği olan araçlara yer verilmiştir.
Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında
Yönetmeliğin “Yöneticilerin hesap verme sorumluluğu” başlıklı 20’nci
maddesinde, “Kamu görevlileri, kamu hizmetlerinin yerine getirilmesi
sırasında sorumlulukları ve yükümlülükleri konusunda hesap verebilir ve
kamusal değerlendirme ve denetime her zaman açık ve hazır olurlar.
Yönetici kamu görevlileri, kurumlarının amaç ve politikalarına uygun
olmayan işlem veya eylemleri engellemek için görev ve yetkilerinin
gerektirdiği önlemleri zamanında alırlar.

Yönetici kamu görevlileri, yetkisi içindeki personelin yolsuzluk yapmasını
önlemek için gerekli tedbirleri alırlar. Bu tedbirler; yasal ve idari
düzenlemeleri uygulamayı, eğitim ve bilgilendirme konusunda uygun
çalışmalar yapmayı, personelinin karşı karşıya kaldığı mali ve diğer zorluklar
konusunda dikkatli davranmayı ve kişisel davranışlarıyla personeline örnek
olmayı kapsar.
Yönetici kamu görevlileri, personeline etik davranış ilkeleri konusunda
uygun eğitimi sağlamak, bu ilkelere uyulup uyulmadığını gözetlemek,

84