Page 199 - kdk-2014-yillik-rapor
P. 199
ve ondan yararlanmasının, ayrıca ma- Uluslararası ve ulusal belgelerde kişiler
likin mülkü hakkında dilediği şekilde için hak niteliğinde düzenlenen konut,
tasarrufta bulunmasının da sağlanması sosyal devletin gereği olarak kişilere
gerekmektedir. İdarenin, tasarrufu yasal insan onuruna yaraşır asgari yaşam
olarak kısıtlanan taşınmazı 1319 sayılı standartlarını sağlamanın önemli bir
Emlak Vergisi Kanunu kapsamında em- aracıdır.
lak vergisi muafiyetinden faydalandır-
maması idarenin pozitif yükümlülükle- Devletlerin herkes için elverişli konut
rini yerine getirmede yetersiz kaldığını hakkının yerine getirilmesine yönelik
göstermektedir. Sonuç olarak; mülkiyet tedbir alma yükümlülüğü, yasal bağlayıcı
hakkının korunmasında idarenin nega- niteliğe sahip bazı uluslararası insan
tif yükümlülüklerinin yanı sıra, pozi- hakları belgelerinde belirlenmiştir. Bun-
tif yükümlülükleri de bulunmaktadır. lar arasında; İnsan Hakları Evrensel
Pozitif yükümlülük olarak, gereken du- Bildirgesi (madde 25); Ekonomik, Sosyal
rumlarda mülkiyet ilişkilerine müdahale ve Kültürel Haklara İlişkin Uluslararası
edilerek bireylerin mülkiyet hakkından Sözleşme (madde 11); Çocuk Hakları
etkin şekilde yararlanmaları sağlanmalı Sözleşmesi (madde 27); Kadınlara Karşı
Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Söz-
ve aktif tedbirler alınmalıdır. Öncelikler leşmesi (madde 14) ile Her Türlü Irk Ay-
ve kaynaklar dikkate alınarak bireysel rımcılığının Önlenmesine Dair Uluslar-
yarar ile kamu yararı arasında yapılacak arası Sözleşme (madde 5) yer almaktadır.
tercihlerde adil dengenin sağlanması İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin
gerekmektedir. 25 inci maddesinde; “Herkesin ken-
disinin ve ailesinin sağlık ve refahı
6.1.14. Konut Hakkı ve için beslenme, giyim, konut ve tıbbi
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı bakım hakkı vardır.” denilmektedir.
(TOKİ) İşlemleri Aynı Bildirgede düzenlenen hükümler
temelinde, elverişli konut hakkı, 1966
Konut hakkı, insan haklarına dair yılında kabul edilen Ekonomik, Sosyal ve
yapılan sınıflandırmalarda sosyal hak- Kültürel Haklara İlişkin Uluslararası Söz-
lar arasında yer almakta olup, uluslara- leşmede de düzenlenmiştir. Sözleşmenin
rası insan hakları hukuku belgelerinde 11 inci maddesinde; sözleşmeye taraf dev-
düzenlenen ve pozitif hak olarak tanım- letlerin, herkesin yeterli beslenme, giyim
lanan bir insan hakkı olarak karşımıza ve konut da dâhil olmak üzere, kendisi
çıkmaktadır. ve ailesi için yeterli bir yaşam düzeyine
199
