Page 190 - 6. yılında ombudsmanlık web

konu var, zımni ret konusu. Aslında bu, Anayasa’nın -Hasan Tahsin Hocam, 74’üncü
maddesi miydi- dilekçe hakkına da aykırı. Orada şunu diyor: “İdare kendisine yapılan
başvuruları yazılı olarak gecikmeksizin cevaplandırır.” Zımni ret yazılı değil. İdari Yar-
gılama Usulü Kanunu’nun 10’uncu maddesinde var ama idarenin işleyişini denetleyen
bir kurum olan ombudsmanın kanunda bunun da olmaması gerekiyor. Yani, ombu-
dsman şunu demeli: “İdare yazılı cevap verdikten sonra burada zımni olarak zımni
reddi reddetmiş oluyor.” Zaten İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun bu 10’uncu maddesi
Anayasa’nın 74’üncü maddesine aykırı çünkü Anayasa’nın o maddesi açık “yazılı baş-
vuru” diyor, zımni redde hiç girmemiş. Biz ilk o Anayasa’ya aykırı derken şimdi bir de
ombudsmanın kuruluş kanununda bu düzenlenmiş, ikinci bir Anayasa’ya aykırılık oldu.
Ben bunu da doğru bulmuyorum. İdare kesinlikle kendisine yapılan başvuruyu cevap-
landırmalı, ombudsman da bununla ilgili rapor yazmalı ama kendi kanununda olunca,
tabii, yazamıyor. Bunun ben düzeltilmesi gerektiği kanaatindeyim.
Kanuna baktığımızda, kanun dostane çözüm yolundan bahsetmemiş. Dostane çö-
züm yolu arabuluculukta var. Arabuluculuk özel hukukta uygulanıyor. Burada, kanu-
na baktığımızda “hukukun ve hakkaniyetin” diyor; dostane çözümde bu olmayabilir.
Burada idarenin işleyişini de ombudsman incelediği için dostane çözüme gider ama
idare yine işleyişinde hukuka uygun olmayan bir tutumla hareket edebilir. Dolayısıyla
dostane çözüm yolu bu kuruma uymuyor. Hukuka uygunluk, hakkaniyete uygunluk
-Abdullah Cengiz Bey bunu vurguladı, ben de katılıyorum- bir de iyi yönetim; amaç
buysa dostane çözüm yolu değil. İdare kişiye 3 lira, 5 lira fazla para verebilir dostane
çözüm yoluyla ama bu, hukuka uygun olmayabilir. İdarenin hukuka aykırı işleyişini de
değiştirmez bu. Kitapta da, raporda da var, “dostane çözüm yolu” şeklinde belirtilmiş.
Özel hukukta var ama bu idare hukukunda yok, olmaması gerekir kanaatindeyim.

Şunu da ifade edeyim: Bu zamana kadar kendisinden önceki kurulan üst kurul-
lardan dahi iyi çalışan bir kurum ombudsman, takdir etmek gerekiyor hem önceki
üyelerini hem şimdiki üyelerini. İyi de bir uzman kadrosu oluşturdular. Daha önceden
kurulan üst kurullarda bu kadar etkili ve derinlikli bir rapor göremedik, ifade etmeye-
lim o kurumları ama ombudsman gerçekten de güzel çalışıyor.
Benim gözlemlerim bunlardan ibaret, teşekkür ediyorum.

BAŞKAN
- Peki, Bülent Hocam, biz de çok teşekkür ediyoruz, çok sağ olun. Hocam, buyurun.

188 14 ŞUB A T 2019