Page 28 - 6. yılında ombudsmanlık web

daha basit usuller izlenerek hızlı bir şekilde giderilmesi, böylece kişilerin hukuk dev-
letine olan güven duygusunun ve sadakat bağının güçlendirilmesi sağlanacaktır. Va-
tandaşlarımızın yargı öncesi başvurabileceği bir merci olarak 29 Mart 2013 tarihinde
faaliyete geçen Kamu Denetçiliği Kurumumuz bu bakımdan oldukça önemli bir görev
üstlenmiştir.
Değerli konuklar, bugün 100’ü aşkın ülkede uygulanmakta olan ombudsmanlık sis-
temi, ilk kez İsveç’te 1809 yılında anayasal bir denetim sistemi olarak ortaya çıkmış
olsa da genel kabul gören görüş bu sistemin ilham kaynağının Osmanlı Devleti’ndeki
kurumlar olduğu yönündedir. Ombudsmanlık kurumunun temelleri Hisbe, Ahilik, Di-
van, Divan-ı Mezalim, Divan-ı Hümayun, Şeyhülislam, Kadi’l Kudat gibi medeniyeti-
mize ait kurumlara dayandırılmıştır. Bu kurumların her ne kadar modern anlamda
ombudsmanlıkla bire bir örtüşmese de günümüz kurumlarına esin kaynağı olan reh-
berlik etme, yol gösterme, şikâyetleri inceleme gibi işlevsel özelliklere sahip oldukları
görülmüştür. Kamu Denetçiliği Kurumuna başvuranlara harç, vekâlet ücreti gibi bir
bedel ödetmeden hızlı ve doyurucu bilgiler verilerek çözüm sunulması, haksız ya da
yersiz başvuruda bulunanlara da nedenlerinin bildirilmesi suretiyle kişilerin haklarını
aramaları cazip hâle getirilmiştir.
İdarenin daha nitelikli hizmet sunması, insan haklarına dayalı adalet anlayışının
güçlenmesi, hak ve özgürlüklerin korunması, hak arama ve uzlaşma kültürünün ge-
lişmesi gibi önemli işlevleri yürüten kurumun aynı zamanda idari yargının iş yükünü
azaltıcı bir işlevi de bulunmaktadır. Kamu Denetçiliği Kurumunun idari yargının iş
yükünü azaltıcı rolü iki şekilde karşımıza çıkmaktadır. Bunlardan ilki, hukuka aykırı
eylem ve işlemlerde bulunan idareyi işlemi geri almaya veya eylemden doğan zararı
gidermeye ikna ederek uyuşmazlığın dava aşamasına gelmeden çözümünü sağlamak-
tır. Diğeri ise, vatandaşların haksız ve yersiz başvuruda bulunması durumunda, vatan-
daşın neden haksız olduğu konusunda bilgilendirilip idari yargıda dava açmalarının
zaman ve maddi kayba neden olduğunu hatırlatarak dava açmaktan vazgeçirmektir.
Hukuki sorunların yargıya gidilmeden çözümüne katkı sunan, uzlaşma kültürünün ge-
lişmesine, toplumsal huzur ve barışın sürdürülmesine hizmet eden yöntemlerin ha-
yata geçirilmesi, hukuk devleti ve hukukun üstünlüğü ilkesinin gelişmesi bakımından
son derece önemli ve yararlı olacaktır.

Sonuç olarak, birey ve devlet arasında bir köprü olarak mevcut uyuşmazlıkları veri-
len görev ve yetkiler çerçevesinde giderme misyonuna sahip bulunan Kamu Denetçili-
ği Kurumunun edindiği deneyimlerle uzun yıllar başarılı hizmetler vereceğine ve idari
sistemimize önemli katkılar sunacağına inancımı ifade ederek tekrar 6’ncı kuruluş yıl
dönümünü kutluyorum.

26 14 ŞUB A T 2019