Page 31 - 6. yılında ombudsmanlık web
P. 31
yargının iş yükünün makul seviyeye düşmesi mümkün değildir. Ayrıca, idari davaların
tamamının davalısı kamu kuruluşlarıdır. İş süreçlerini uzatan, emek ve mesai kaybı-
na yol açan bu uyuşmazlıkların mahkemelere intikal etmesinin önlenmesinde Kamu
Denetçiliği Kurumu önemli bir işlev görebilir. Bu tür uyuşmazlıkların mahkemelerde
çözülmesi devlete olan güveni zayıflatarak bireylerin refah ve mutluluğunu azaltmak-
tadır. Devlet, vatandaşıyla olan uyuşmazlıklarını çağdaş usullerle ve barışçı bir şekilde
çözmenin yollarını bulmalıdır. Kamu Denetçiliği Kurumunun çalışmalarının uzlaşma
kültürümüze önemli katkılar sağlayarak yargının iş yükünün azaltılmasına da yardım-
cı olacağına inanmaktayım.
Değerli konuklar, halkın bir emaneti olan kamu görevi, kamu yetkisi ve kamu kay-
nakları kullanılarak kamu yararı için yapılır. Bu sebeple, kamu görevinin liyakat sa-
hibi kişilere verilmesi ve devlet yönetimindeki kritik rolü ilk çağlardan beri üzerinde
önemle durulması gereken bir konu olmuştur. Erdem ilkelerinin yaşamsal sığınağı
devlettir. Bir toplumda erdem ilkelerinin canlı kalabilmesi için devlet yönetiminin bil-
gili kişilerin elinde olması gerekir. Aksi halde, o toplum kargaşaya sürüklenir. Bilindiği
üzere, Kamu Denetçiliği Kurumunun en önemli görevi, iyi yönetim ilkeleri bakımından
kamu işlerinin işleyişini denetlemektir. İyi yönetim ilkeleri, Kamu Denetçiliği Kurumu
Kanunu’nun uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar hakkında yönetmeliğin 6’ncı mad-
desinde isabetli bir şekilde düzenlenmiştir. Bu maddede sayılan tüm ilkeler önemli ol-
makla birlikte, kanımca şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri kamu hizmetinin halkın
bir emaneti olduğu gösteren en etkili ilkelerdir. Halkın yönetime ve dolayısıyla devlete
güven duyabilmesinin ön koşulu, tüm kamu hizmetlerinin şeffaf ve topluma karşı
hesap verebilir şekilde yürütülmesidir. Şeffaflık, kararların kurallar ve düzenlemeler
doğrultusunda alınması ve uygulanması, alınan kararlardan etkileneceklerin bilgiye
erişiminin sağlanması ve bu bilginin ulaşılabilir, anlaşılır ve somut olması anlamına
gelir. Bu nedenle bütün kamu görevlileri, kararlarının nedenlerini ve süreçlerini açıkla-
makla yükümlüdürler. Kararları oluşturan tüm belgeler kamuya açıklanır ve arşivlenir.
Bu açıdan, kurumun şeffaflık düzeyi aslında onun hesap verebilirlik düzeyini de belir-
ler. Hesap verebilirlik ise kamu görevine atanmış ya da seçilmiş kişilerin kaynakların
kullanımı ve görevini nasıl, ne oranda yerine getirildiğiyle ilgili olarak açıklamalarda
bulunma zorunluluğudur. Bu bağlamda, hesap verebilirlik, bir kurumdaki görevlilerin
yetki ve sorumluluklarının kullanılmasına ilişkin olarak ilgili kişilere karşı bilgi ve-
rebilir olmaları ve bir başarısızlık ve yetersizlik durumunda sorumluluğu üzerlerine
alabilmeleridir. Kanımca, Kamu Denetçiliği Kurumunun yapmış olduğu araştırmalar
ve tavsiyeler idarenin şeffaflık ve hesap verebilirlik düzeyinin yükseltilmesi bakımın-
dan da büyük önem taşımaktadır. Şeffaflık ve hesap verebilirliğin en işlevsel sonucu
ise liyakatli kişilerin kamu yönetimine getirilmesidir. “Liyakat” kavramına, öneminden
14 ŞUB A T 2019 29