Page 30 - 6. yılında ombudsmanlık web

Ombudsmanlığın Dünü Bugünü Yarını Sempozyumu vesilesiyle sizlerle bir arada ol-
maktan duyduğum onur ve memnuniyeti ifade ederek sözlerime başlamak istiyorum.
Hepinize ve tüm konuklara saygılarımı sunuyorum.

Hukukun, insan haklarının gelişmesinin ön koşulu, bu alanlarda ilerlemeyi sağ-
layacak karar vericilerinin yeterli bir iradeye sahip olması ve gerekli değişiklikleri
yapmaya muktedir olmalarıdır. O açıdan baktığımda, demokratik ülkelerde gerçek an-
lamda insan haklarına saygılı bir hukuk devletini gerçekleştirebilmek için devletin
anayasal ve hatta yasal kurumları arasında bir iş birliğine veya anlayış birliğine ihti-
yaç bulunmaktadır. Sağlanan genel uzlaşı zemininde yapılacak çalışmalar insan hak-
larının ve hukukun gelişmesine gerçek anlamda önemli katkılar sağlayabilir. Mevcut
kurumların gözden geçirilmesinin yanı sıra, yeni kurumların oluşturulması son derece
önemlidir. Bu nedenle, altı yıl önce Anayasa’mızın 74’üncü maddesiyle Kamu Denetçi-
liği Kurumunun kurulması ülkemizde idarenin hukuka bağlı, şeffaf ve hesap verebilir
bir yönetim anlayışıyla çalışmasına katkı sağlayacak önemli bir reform ve kilometre
taşı niteliğindedir. Bazı hâllerde dostane çözümler sunması nedeniyle toplumsal barı-
şın ve huzurun sağlanmasında da önemli bir işlevi bulunmaktadır. Bu nedenle, Kamu
Denetçiliği Kurumunun kurulması ülkemizde hukuk devletinin ve insan haklarının ge-
lişimi bakımından önemli bir göstergedir.

Ülkemizde mahkeme ve hâkim sayısının artırılması, hatta bölge adliye mahkeme-
lerinin faaliyete geçirilmesi iş yükü sorununu geçmişte halledemediği gibi, bugün de
tam olarak halledemeyecektir. İş yükü sorunu, hâkim ve mahkeme sayısı artırılarak
çözülecek bir mesele değildir. İş yükü sorunu, ancak mahkemelere intikal eden uyuş-
mazlık sayısının azaltılmasıyla çözülebilir. Yargı sistemimizde adil ve etkin bir filtre-
leme sistemi kurularak ve bir kısım uyuşmazlıkların yargı sistemi dışında çözülerek
iş yükü sorunu yapısal anlamda ele alınıp çözülebilir. Bu noktada, Kamu Denetçiliği
Kurumunun inceleme ve araştırmaları ile tavsiye kararları büyük önem taşımaktadır.

2017 yılında -rakamları sizden aldık, inşallah doğrudur Sayın Şeref Malkoç- 1.975
olan dostane çözüm kararı 2018 yılında yüzde 21 artışla 2.498’e yükselmiştir. Kamu De-
netçiliği Kurumunun faaliyetlerinin toplumda daha çok bilinmesi hâlinde bu sayının
kısa sürede artacağına inanıyorum.

Mevzuattaki düzenlemelerin yetersizliğinin de etkisiyle kamunun inisiyatif alma-
ması sonucu, vatandaş devletle davalı olmakta, buna bağlı olarak adli ve idari yargıda
iş yükü de artmaktadır. Kamunun yüzlerce kez haksız çıktığı davaların sonucu dikkate
alınmadan aynı uyuşmazlıklar tekrar tekrar, yeniden mahkemelerin önüne getirilmek-
tedir. Adli yargıdaki davaların üçte 1’inin tarafının kamu olduğu bir yargı sisteminde

28 14 ŞUB A T 2019