Page 116 - Türkiye'deki Suriyeliler - Özel Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

GEÇİCİ KORUMA KAPSAMINDAKİ SURİYELİLERE

İLİŞKİN UYGULAMALAR VE SUNULAN HİZMETLER

I. Yurda Giriş ve Kayıt

22 Ekim 2014 tarihli ve 2014/6883 sayılı Geçici Koruma Yönetmeliği kapsamında
Suriyelilerin kayıt işlemleri 81 ilde İl Göç İdaresi Müdürlükleri bünyesinde bulunan
kayıt/sevk merkezleri tarafından gerçekleştirilmektedir. Suriyelilerin yoğun bulundukları
illerde birden fazla olmak üzere toplam 208 kayıt merkezi bulunmaktadır.

İlk başlarda Suriye sınırından Ülkemize giriş yapan kişilerin öncelikle biyometrik ve
kişisel verileri, İl Göç İdaresi Müdürlükleri bünyesinde geçici olarak görevlendirilen
emniyet personeli tarafından alınarak eski düzenlemelere göre Türkiye’deki yabancılar
konusunda yetkili olan “Yabancılar Polisi”nin “PolNet” isimli veri tabanında toplanmıştır.
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün 18 Mayıs 2015 tarihinde taşra teşkilatını kurması
ile birlikte Emniyet Genel Müdürlüğü ile yapılan protokol çerçevesinde İl Emniyet
Müdürlüğü Yabancılar Şubesinin 6458 sayılı Kanun uyarınca yaptıkları iş ve işlemleri İl
Göç İdaresi Müdürlüklerine devredilmiş ve sonrasında kayıtlamalar Göç İdaresi Genel
Müdürlüğü bünyesinde oluşturulan “GöçNet” isimli sistemde toplanmaya başlanmıştır.
GöçNet ile birlikte tüm yabancıların bilgileri tek bir veri tabanında birleştirilmiş ve
farklı sorular aracılığıyla yeni bir kayıt deseni oluşturulmuştur.

Türkiye’de kayıt işlemleri tamamlanan Suriyeliler Mart 2016’ya kadar kayıt anında
“Geçici Koruma” altına alınmış ve kendileri için “Geçici Koruma Kimlik Belgesi”
düzenlenmiştir. Ancak 15/03/2016 tarihli “Geçici Koruma Kapsamındaki Yabancılarla
İlgili Yapılacak İş ve İşlemlerin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar” konulu 2016/8 sayılı
genelge ile birlikte, Suriyeliler için geçici koruma altına alınmadan ve kimlik belgeleri
verilmeden önce güvenlik araştırması yapılması kararı alınmış, böylece “ön kayıt”
uygulamasına başlanmıştır. Bu çerçevede İl Göç İdaresi Müdürlüklerinde biyometrik
ve kişisel verilerin yanı sıra kişinin kalacağı adres bilgisi de alınarak ön kayıt yapılmakta
ve “98” ile başlayan kimlik numarası verilmektedir. Ön kaydı yapılan Suriyelilerin
geçici koruma altına alınıp-alınmayacağına, yani kendilerine 99’la başlayan kimlik
numarası verilip-verilemeyeceğine, ilgili güvenlik ve istihbarat birimleri tarafından
tahkikat yapılması sonrasında Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nce karar verilmektedir.
Tahkikatlar sonuçlanana kadar kişilerin ikamet ilini terk etmemeleri gerekmektedir.
Ön Kayıt Belgelerinin geçerlilik süresi 30 gün olup, tahkikatlar tamamlanamadıysa
ilgili güvenlik birimleri ek süre talebinde bulunabilmektedirler. Ön kayıt belgesi olanlar
birinci basamak (acil) sağlık hizmetlerinden faydalanabilmektedir. Bu nedenle geçici

116 TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİLER ÖZEL RAPORU