Page 118 - Türkiye'deki Suriyeliler - Özel Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Şüphe yok ki dünya tarihinde bile ender görünen, Türkiye tarihinin ise bu en ciddi
insani krizinde, Türkiye’nin önemli şansızlıklarından birisi, konuyla ilgili temel sorumlu
kurum olan GİGM’in Nisan 2013’te çıkan yasa ile kurulması ve faaliyetlerine Nisan
2014’te başlaması olmuştur. GİGM faaliyetlerine başladığında Türkiye’de mülteci
sayısı 1 milyonu aşmıştı. 123 Büyük kitleler halinde yapılan girişler, sağlıklı kayıtlamayı
imkânsızlaştırmıştır. Konunun bir başka önemli sorunu ise çok sayıdaki transit düzensiz
göçmenin de aynı dönemde Türkiye’ye giriş yapması olmuştur. 2014-2015 ve kısmen
2016’da Türkiye üzerinden Avrupa ülkelerine giden mülteciler de kayıtların sağlıksız hale
gelmesinde önemli bir rol oynamıştır. Bir başka önemli sorun ise biyometrik kayıtlardaki
parmak izi ve biyometrik fotoğraf dışındaki bilgilerin mültecilerin beyanlarına
dayanmasıdır. Mülteciliğin getirdiği özel hassasiyetler ile pek çok mültecinin verdiği
bilgilerin doğruluğu da kontrol edilememiştir. Bir başka önemli sorun da mültecilerin
geldiği ülke yönetimi ile diyaloğun kesilmiş olmasıdır. Bu durumda mültecilerin beyan
ettikleri bilgi ve belgelerin doğruluğunun incelenmesi de oldukça zorlaşmaktadır. Bütün
bunlardan dolayı GİGM, yukarıda da belirtilen kayıtların yenilenmesi ve göç yönetimi
için son derece önemli olan hem sağlıklı hem de daha ayrıntılı verilere ulaşma konusunda
yeni bir çalışmaya 2017 yılı başından itibaren başlamıştır. Bu çalışma ile sadece verilerin
doğrulanması değil, çeşitlenmesi de sağlanmış olacaktır. Zira ilk kayıtlamada alınan
57 farklı türdeki veri 99 veriye çıkarılmaktadır. 6 ay içinde tamamlanması planlanan
çalışmaların sonucunda Suriyelilerin kişisel, adres, mesleki, eğitim ve özel ihtiyaç
durumlarına ilişkin en detaylı bilgiler elde edilecektir. Bu sayede uyum politikalarının
da geliştirilmesi mümkün olabilecektir. Kayıtlamaların güncellenmesi, daha önce
yeterince yapılamayan güvenlik taramalarının da yapılmasına imkân sağlayacak,
böylece mültecilerden kaynaklı güvenlik kaygıları da azaltılmış olacaktır. Parmak izi
üzerinden güncelleme işlemlerinin yapılacağı bu proje kapsamında 350’si Arapça bilen
veri güncelleme personeli olmak üzere toplam 509 personel istihdam edilmiş olup 11
TIR ve 21 van tipi araç olmak üzere toplamda 133 kayıt masasından oluşan mobil
kayıt araçları da kullanılarak 6 ay içerisinde ülkemizde bulunan tüm Suriyelilerin
kayıtlarının güncellenmesi ve verileri güncellenen Suriyelilere yeni güvenlikli kimlik
belgelerinin dağıtımının yapılması planlanmıştır. 124 7 Ocak 2017’de başlayan bu çalışma,
Türkiye’deki süreç yönetimi bakımından da mültecilerin hakları bakımından da hayati
önem taşımaktadır. 125

123 Bkz.http://www.goc.gov.tr/icerik3/gecici-koruma_363_378_4713; erişim tarihi: 07/07/2017.
124 Bkz. http://www.goc.gov.tr/icerik6/icisleri-bakani-sayin-suleyman-soylu-kayit-guncelleme-projesini-
baslatti_350_359_10178_icerik; erişim tarihi: 17/02/2017.
125 Belirli iller çerçevesinde kayıt güncelleme işlemlerine başlanmış olup, duyurular GİGM internet
sitesinde yer almaktadır. Bkz.http://www.goc.gov.tr/icerik6/suriyeliler-kayitlarini-guncellemeye-davet-
ediliyor_350_361_10611_icerik; erişim tarihi: 19/08/2017.

118 TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİLER ÖZEL RAPORU