Page 187 - temel-haklar

kapsayan bir ilkedir. Ayrıca, AİHS 6. maddesinin uygulanabilmesi için suç
isnadının “ceza hukuku anlamında” suçlara ilişkin olması gerekmektedir”
(Bkz. AÜHFD, Cilt 48, sayı1 4, yıl 1999, ss:145 148)
37) “Anayasamızda düzenlendiği şekliyle suçsuzluk karinesi ise
AİHS’den farklı olarak, herhangi bir “suç isnadı olmayan” hallerde, resmi
makamlarca kişilere suçlu muamelesi yapılmasını da yasaklar. Bu anlamıy-
la bakıldığında Anayasamızın AİHS’den daha geniş bir güvence sistemini
işaret ettiğini görmekteyiz” (AÜHFD, Cilt 48, sayı1 4, yıl 1999, ss:141).
38) 36 ve 37 numaralı paragraflarda yapılan açıklamalar
ışığında, 926 sayılı Kanunun 50 inci ve 94 üncü maddelerinde
değişiklik yapan 31/1/2013 tarihli ve 6413 sayılı TSK Disiplin
Kanununun yürürlüğe girmesi ile, şikayetçinin günübirlik giriş
kartının elinden alınması ve yeniden bir kart düzenlenmeme-
si işleminin AİHS bağlamında “masumiyet karinesi”nin ihlali
olarak değerlendirilemeyeceği düşünülmekle birlikte, Anaya-
samızın 38. maddesi kapsamında resmi makamlarca kişilere
suçlu muamelesi yapılmasını yasaklayan anlayışa aykırılık teş-
kil ettiği kanaati ve sonucuna varılmıştır.

“Kanunsuz ceza olmaz” ve “Lehe olan hükmün uygulanması
ilkesi” bağlamında değerlendirme:

39) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 7. maddesinin bi-
rinci fıkrasında şöyle denmektedir: “Hiç kimse işlendiği zaman
ulusal ve uluslararası hukuka göre suç sayılmayan bir fiil veya ihmal-
den dolayı mahkum edilemez. Yine hiç kimseye, suçun işlendiği sıra-
da uygulanabilecek olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez.”
AİHM’ye göre söz konusu edilen teminat, hukukun üstünlüğü açı-
sından temel bir unsurdur ve Sözleşme’nin koruma sistemi içinde
önemli bir yere sahiptir. Bu madde keyfi yargılama, hüküm verme ve
cezalandırmaya karşı etkin bir güvence sağlayacak şekilde amacına
uygun olarak yorumlanmalı ve uygulanmalıdır. Bu madde sadece ceza
hukukunun davalının aleyhine olacak biçimde geriye dönük olarak uy-
gulanmasını önlemekle kalmaz; aynı zamanda daha genel olarak bir
suçun sadece kanunla tanımlanıp cezasının belirlenebileceği prensi-
bini ve ceza hukukunun, örneğin kıyas gibi yollarla suçlanan tarafın
aleyhine yorumlanmaması prensibini de içerir. Aynı şekilde sanığın le-
hine olan maddi hukukun geriye dönük uygulanmasını da engellemez.

182 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU