Page 435 - temel-haklar

bulunmamakta, kavak ağaçlarının şikayetçi tarafından dikilip bü-
yütüldüğü hususu idarenin yazılarıyla da kabul edilmektedir.
25. Yukarıdan beri anlatılan hususlar, bilgi, belge, yasal mevzuat,
idarenin konu ile ilgili açıklamaları, yargı kararları ve tüm dosya kap-
samı hep birlikte değerlendirildiğinde; kavak ağaçlarının dikili olduğu
taşınmazın mera olmayıp dere yatağı olduğu, şikayetçinin taşınmazı-
nın kenarında yer alan dere yatağında bulunan kavak ağaçlarını ken-
disinin dikip yetiştirdiğinin anlaşıldığı, kavak ağacının belli bir süre
arz üzerinde kaldıktan ve belli bir büyüme süresine geldikten sonra
kesilecek ağaç türleri arasında yer almasından dolayı taşınır mal hü-
kümlerine tabi olduğu, bu sebeple üzerinde bulunduğu taşınmazın
mütemmim cüzü niteliğinde bulunmadığı, şikayetçinin talebinin
de kavak ağaçları üzerinde tasarrufta bulunmak bir başka ifadeyle söz
konusu kavak ağaçlarını kesip götürmekten ibaret olduğu anlaşıldığın-
dan, idarece tesis edilen şikayetçinin talebinin reddi işleminin hukuka
ve hakkaniyete uygun bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

E. İnsan Hakları Yönünden Değerlendirme
26. Anayasanın 35 inci maddesinde herkesin mülkiyet hakkına sa-
hip olduğu, bu hakkın ancak kamu yararı amacıyla, kanunla sınırla-
nabileceği, mülkiyet hakkının kullanılmasının toplum yararına aykırı
olamayacağı düzenlenmiştir. BM İnsan Hakları Evrensel Beyanname-
sinin mülkiyet hakkını düzenleyen 17 nci maddesi, “Hiç kimsenin key-
fi olarak mülkiyetinden yoksun bırakılamayacağı” hükmünü amirdir.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine Ek 1 no.lu Protokolün 1 inci mad-
desinde “Her gerçek ve tüzel kişinin, mal ve mülk dokunulmazlığına ri-
ayet edilmesini isteme hakkının olduğu, herhangi bir kimsenin ancak
kamu yararı sebebiyle ve yasada öngörülen koşullara ve Uluslararası
hukukun genel ilkelerine uygun olarak mal ve mülkünden yoksun bı-
rakılabileceği” hüküm altına alınmıştır.
27. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine göre “Mal ve mülk” kav-
ramı iç hukukumuzdaki tanımdan bağımsız olarak ayrı ve çok geniş
bir anlama sahiptir. Mahkemeye göre; “Mal ve mülk” kavramı maddi
varlığa sahip her türlü taşınır ya da taşınmaz malı içerdiği gibi; maddi
varlığa sahip olmayan hak ve menfaatleri, mameleke dahil her türlü
aktifi, mali ve ekonomik değeri olan hisseler, patentler, tahkim karar-
ları, emeklilik maaşı hakkı, sosyal katkı payları, kira hakları gibi bütün

430 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU