Page 244 - 2017-yıllık-rapor-SON-PDF

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Diğer taraftan cezaevlerinde tutuklu veya hükümlü olarak bulunanların, cezaevi
şartları, cezaevi yönetimi ve personelinin tutum ve davranışları, cezaevi müdürlükleri
tarafından verilen disiplin cezaları, mahkûmların ailelerinin bulunduğu şehirdeki
veya yakın bir şehirdeki cezaevine nakil talepleri, açık veya kapalı görüşlerde yaşanılan
sorunlara yönelik başvuruları, GBT kayıtlarının silinmesine ilişkin başvurulara
ilişkin Kurumumuzca verilen tavsiye ve kısmi tavsiye ve kısmi ret kararlarına “Adalet,
Milli Savunma ve Güvenlik” başlığı altında ayrıntılı olarak yer verildiği için “İnsan
Hakları” başlığında yer verilmemiştir.
6.9.1 Dilekçe ve Bilgi Edinme Hakkı

İnsan haklarının ihlali iddiasıyla yapılan başvurularda, Anayasa ile teminat altına
alınan dilekçe ve bilgi edinme hakkının kullanımına ilişkin ihlal iddiaları, şikâyetlerin
kabul edilmeye başlandığı 29/03/2013 tarihinden itibaren Kurumumuza yoğun bir
şekilde iletilmeye devam edilmektedir.

Bilgi edinme hakkı, şeffaflık ilkesi başta olmak üzere hukukun üstünlüğüne ve iyi
yönetişim ilkelerine dayalı kamu idaresi anlayışının tesisinde kilometre taşı niteliğinde
öneme haiz anayasal bir hak ve araç olup; söz konusu hakkın uygulanmasına yönelik
yasal ve idari tasarrufların, hakkın kullanım alanının kapsamına ilişkin genişletici
yorum metodunu esas alması önem arz etmektedir.
6.9.1.1 Bilgi Edinme Hakkı Kapsamında Kamu İdarelerine Yapılan Başvurular

Bilgi edinme hakkı kapsamında kamu idarelerine yapılan başvuruların, “ticari sır”
ve “adli idari soruşturma”, “özel hayatın gizliliği” gerekçeleriyle başvuran aleyhine
yorumlanarak, standart gerekçe ile olumsuz şekilde cevaplandığı görülmektedir.
Bu konularda yapılan inceleme ve araştırmalarda, ilgili kamu mercilerine,
idari başvuruların detaylı inceleme yapılmadan, otomatik bir şekilde olumsuz
karşılanmasına ilişkin sakıncalar hatırlatılmakta, başvurucular özelinde bilgi edinme
taleplerinin ayrıntılı ve somut bir şekilde değerlendirilmesi, mevzuat çerçevesinde
aksine hüküm bulunmayan istisnai durumlar dışında bilgi taleplerinin gerekçeli bir
şekilde cevaplandırılarak yerine getirilmesinin sağlanması önerilmektedir.
6.9.1.1.1 Adli ve İdari Soruşturmaya Konu Bilgi Edinme Başvurular

Adli ve idari soruşturmaya konu bilgi edinme başvuruları hakkında ise ilgili
kamu mercilerine, başvuruların olumsuz karşılanmasının öngörülebilir sakıncaları
hatırlatılarak, başvurucuların taleplerinin ayrıntılı ve somut bir şekilde dayanaklarıyla
birlikte tespit edilmesi; herhangi bir sakınca bulunmayan hallerde ise taleplerin yerine
getirilmesinin sağlanması gerektiği belirtilmektedir.

244 2017 YILLIK RAPOR