Page 34 - KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

B. TEMEL POLİTİKA VE ÖNCELİKLER

Ülkemizde 2012 yılında Kamu Denetçiliği
Kurumunun kurulması ve şikâyet
başvurularını kabul etmesiyle birlikte, iyi
yönetim ilkelerinin hukuki ve idari denetim
ölçütü olarak değerlendirilmesinde yeni bir
dönem başlamıştır.

Anayasal bir Kurum olan 6328 sayılı Kamu
Denetçiliği Kurumu Kanunu hükümlerine
göre kamu hizmetlerinin işleyişinde bağımsız
ve etkin şikayet mekanizması oluşturmak
suretiyle idarenin işleyişi ile ilgili şikayet üzerine; idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve
davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk
yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye öneride bulunmakla görevlendirilmiştir.

Bu bağlamda Kamu Denetçiliği Kurumunun kurulmasıyla idare ve birey arasında karşılaşılan
uyuşmazıkların bağımsız bir yapı içinde etkin ve hızlı bir şekilde çözümlenmesi amaçlanmış olup,
Kanunda belirtilen istisnalar haricinde idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışları
Kurumun görev alanına girmektedir.

Anayasanın 125’inci maddesinde, idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunun açık
olduğu ve yargı yetkisinin, idarî eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlı olduğu
hükmüne yer verilmiştir. Diğer bir ifadeyle, idari yargı denetimi hukukilik denetimiyle sınırlıdır.
Oysa Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işlem, eylem, tutum ve davranışlarını hakkaniyet yönünden
de inceleme yetkisine de sahiptir.

“İnsanların en hayırlısı insanlara en fazla faydası dokunandır” inancı ile “İnsanı yaşat ki Devlet
yaşasın” ilkesini kendine rehber edinen ve kukuka, insan haklarına dayalı adalet anlayışına ve
hakkaniyete dayalı olarak çalışan Kamu Denetçiliği Kurumu;

• İdarenin hizmet kalitesinin yükseltilmesine,
• İyi yönetim ilkelerinin yerleşmesine,
• İnsan haklarının gelişmesine,
• Hukukun üstünlüğünün sağlanmasına,
• Hak arama kültürünün yaygınlaşmasına,
• Şeffaf, hesap verebilir insan odaklı bir idarenin oluşmasına, katkı sağlamaya
çalışmaktadır.

Aynı zamanda Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkında Yönetmeliğin 6’ncı maddesinde; Kurumun, inceleme ve araştırma yaparken idarenin,
insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde; kanunlara uygunluk, ayrımcılığın önlenmesi, ölçülülük,
yetkinin kötüye kullanılmaması, eşitlik, tarafsızlık, dürüstlük, nezaket, şeffaflık, hesap verebilirlik,
haklı beklentiye uygunluk, kazanılmış hakların korunması, dinlenilme hakkı, savunma hakkı, bilgi
edinme hakkı, makul sürede karar verme, kararların gerekçeli olması, karara karşı başvuru yollarının
gösterilmesi, kararın geciktirilmeksizin bildirilmesi, kişisel verilerin korunması gibi iyi yönetim
ilkelerine uygun işlem ve eylem ile tutum veya davranışta bulunup bulunmadığını gözeteceği ve iyi
yönetim ilkelerine uyacağı düzenlemesine yer verilmiştir.

33