Page 162 - 2021 Yıllık Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Bu bakımdan, hasta olan bir mahkûmun tutukluluk koşullarının, sağlığının
korunmasını olağan ve makul hapsedilme koşulları bakımından güvence altına alıyor
olması gerekmektedir. Hükümlü ve tutukluların sağlığını ve esenliğini güvence altına
almak yükümlülüğü kapsamında, cezaevlerinde uygun beslenmenin sağlanmasının da
Anayasa’nın 17’nci maddesi kapsamında kamu otoritelerinin pozitif bir yükümlülüğü
1
olduğu, AİHM ve Anayasa Mahkemesi kararları ile kabul edilmektedir.
5275 sayılı Kanun’un 72’nci maddesi, Hükümlü ve Tutuklular ile Ceza İnfaz
Kurumları Personelinin İaşe Yönetmeliği’nin 5’inci maddeleri; hükümlü ve tutukluların
beslenmesini, Sağlık Bakanlığı ile birlikte belirlenen günlük kalori ihtiyacı ve bütçe
imkânları da değerlendirilerek sağlanması hususunda kamu otoritelerine pozitif
yükümlülük yüklemektedir.
7.1.1.1 Ceza İnfaz Kurumlarında Barındırılan Tutuklu ve Hükümlülerin
Sağlıklı Beslenme Talepleri

Ceza infaz kurumlarında barındırılan tutuklu ve hükümlülerin sağlıklı beslenmeyle
ilgili KDK’ya iletilen başvurularda; çeşitli rahatsızlıkları ve doktor raporu bulunmasına
rağmen, tıbbi diyet doğrultusunda gerekli iaşenin sağlanmadığı , vejetaryen beslenmeye
2
uygun menü verilmediği, sağlanan menü içeriğinin yeterli ve dengeli besinlerden
3
oluşmadığı gibi hususlar şikâyet konusu edilmiştir.
KDK, bu tür başvurularla ilgili olarak, konunun muhatabı idarelerle yazışma yapmanın
yanı sıra sağlık kuruluşlarından tıbbi görüş alarak incelemesini sürdürmektedir. Yapılan
incelemeler neticesinde, AİHS 3’üncü ve Anayasa 17’nci maddesi ile 5275 sayılı Kanun’un
72’nci maddesi ve Hükümlü ve Tutuklular ile Ceza İnfaz Kurumları Personelinin İaşe
Yönetmeliği’nin 5’inci maddelerine atıf yaparak, tıbbi diyet doğrultusunda gerekli
4
iaşenin sağlanması , vejetaryen tutuklu ve hükümlülerin menü planlamalarında menü
5
içeriklerinin protein yönünden desteklenmesi ile besin çeşitliliğine önem verilmesi
yönünde Adalet Bakanlığına tavsiyelerde bulunulmuştur.
6
Bu bağlamda, söz konusu Tavsiye Kararımız üzerine, Adalet Bakanlığının KDK’ya
gönderdiği “…adı geçenin böbrek yetmezliği nedeniyle Balıkesir Atatürk Şehir Hastanesi
Diyetisyen Hekimi tarafından 04.05.2021 tarihi itibarıyla yeni bir diyet menü hazırlandığı
ve uygulamaya konduğu” şeklindeki yazısıyla, KDK’nın sorun çözücü rolü bir kez daha
öne çıkmıştır.

1 AİHM, Moisejevs/Litvanya, B. No: 64846/01, 15/6/2006, AYM, Şehmus Özsubaşı, B.No: 2013/2582,
3/3/2016
2 2021/7223 numaralı başvuru hakkında verilen 22.09.2021 tarihli Tavsiye Kararı, 2020/98952 numaralı
başvuru hakkında verilen 12.04.2021 tarihli Kısmen Tavsiye Kısmen Ret Kararı.
3 2020/101386 numaralı başvuru hakkında verilen 24.05.2021 tarihli Kısmen Tavsiye Kısmen Ret Kararı,
2021/6324 numaralı başvuru hakkında verilen 14.09.2021 tarihli Kısmen Tavsiye Kısmen Ret Kararı.
4 2021/7223 numaralı başvuru hakkında verilen 22.09.2021 tarihli Tavsiye Kararı, 2020/98952 numaralı
başvuru hakkında verilen 12.04.2021 tarihli Kısmen Tavsiye Kısmen Ret Kararı.
5 2020/101386 numaralı başvuru hakkında verilen 24.05.2021 tarihli Kısmen Tavsiye Kısmen Ret Kararı,
2021/6324 numaralı başvuru hakkında verilen 14.09.2021 tarihli Kısmen Tavsiye Kısmen Ret Kararı.
6 2020/98952 numaralı başvuru hakkında verilen 12.04.2021 tarihli Kısmen Tavsiye Kısmen Ret Kararı.

2021 YILLIK RAPOR 161