Page 241 - 2021 Yıllık Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Söz konusu başvuruların bazıları ÖSYM Başkanlığıyla yapılan yazışmalar ve dostane
girişimler sonucu çözülürken, bazılarında Tavsiye Kararları, idarenin işlem ve eylemlerinin
hukuka ve hakkaniyete uygun bulunduğu bazı başvuruşlarda ise ret kararları verilmiştir.
2019 yılında Kurumumuzca verilen nöbetçi nüfus müdürlüklerinin tüm
sınavlarda sınav günleri açık bulundurulması yönündeki Tavsiye Kararı ÖSYM
99
Başkanlığınca hayata geçirilmiş, bu kapsamda 2021 yılında gerçekleştirilen büyük
ölçekli sınavlarda belirlenen ve önceden adaylara duyurulan Nüfus Müdürlükleri
açık bulundurulmuştur. Bununla beraber bu konu farklı bir boyutu itibariyle
uygulamada yaşanan bazı sorunlar olarak karşımıza çıkmıştır şöyle ki;

ÖSYM tarafından gerçekleştirilen 2020 Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS)
Önlisans Sınavına “geçici kimlik belgesi” ile giren ancak söz konusu belgede fotoğrafı
bulunmadığı gerekçesiyle sınavı geçersiz sayılan aday söz konusu sınavda yanında
bulundurduğu geçici kimlik belgesinde fotoğrafının bulunduğunu, ÖSYM’nin sınavını
geçersiz saymasına dayanak teşkil eden hususun maddi gerçeği yansıtmadığını ifade
ederek fotoğraflı geçici kimlik belgesi ile sınava girmiş olmasına rağmen sınavının
geçersiz sayılması işleminin açıkça hukuka ve hakkaniyete aykırı olması nedeniyle geri
alınarak sınavının geçerli olduğunun tespit edilerek mağduriyetinin giderilmesi talebiyle
Kurumumuza başvuruda bulunmuştur.

Kurumumuz tarafından inceleme ve araştırmaya geçilerek somut durumun tespit
edilebilmesi için başvuranın sınava alındığı salonun kamera kayıtları ÖSYM
Başkanlığından istenmiş, gelen kamera kayıtlarının ayrıntılı olarak incelenmesi
neticesinde başvuranın sınavda yanında bulundurduğu geçici kimlik belgesinde
fotoğrafının bulunduğu, bu anlamda “salon aday yoklama listesinde” başvurana ait
kutucukta yapılan Kod D (T.C. Nüfus Cüzdanı/T.C. Kimlik Kartı(veya pasaport)
olmadan sınava giren veya kimlik belgesi onaysız, resimsiz ve tahrip olmuş şekilde sınava
giren aday) işaretlemesinin somut gerçekliği barındırmadığı anlaşılmıştır.
2020-KPSS Ön Lisans Kılavuzunda “fotoğraflı, barkodlu-karekodlu” Geçici Kimlik
Belgesi’nin aslının da sınava giriş için geçerli kimlik belgesi olarak kabul edileceğini
dikkate alındığında; başvuranın geçici kimlik belgesinde fotoğraf bulunmaması
sebebiyle ÖSYM Yönetim Kurulunun kararıyla başvuranın sınavı geçersiz sayılması
işleminin sebep unsurunda sakatlık bulunduğu değerlendirilmiştir.
Bilindiği üzere idari işlemlerde işlemin dayanağı olan sebebin hukuka uygun ve gerçek
olması gerekmektedir. Sebebin gerçek olması varlığının, usulüne uygun olarak yapılan
tespitlerle ortaya konulmuş olması manasına gelir ki idare, işlemine dayanak olan olayın
ya da işlemin gerçek olup olmadığını doğru bir şekilde belirlemek zorundadır. İşlemine
dayanak olan olayın ya da işlemin gerçek olmaması halinde idari işlem, sebep unsuru
bulunmadığından yapılan işlem hukuka aykırı bir hale geleceği muhakkaktır. İşlemin
kurucu unsurlarından olan sebep unsurunun var olmaması yani işlemin dayanaksız
kalması işlemin hükümsüzlüğüne, yok hükmünde sayılmasına neden olabilmektedir.

99 2018/10123 numaralı başvuru hakkında verilen 29.01.2019 tarihli Kısmen Tavsiye Kısmen Ret Kararı

240 2021 YILLIK RAPOR