Page 286 - 2021 Yıllık Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Sosyal hizmetler ile engelli ve yaşlı hakları alanında Kamu Denetçiliği Kurumuna gelen
başvurular; T.C. Anayasası, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, Avrupa İnsan Hakları
Sözleşmesi, 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu, Engelli Haklarına İlişkin
Sözleşme, 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun, 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş
Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında
Kanun, 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu, 2828 sayılı
Sosyal Hizmetler Kanunu, 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz Ve Kimsesiz Türk
Vatandaşları İle Engelli ve Muhtaç Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında
Yönetmelik, Bakıma Muhtaç Engellilerin Tespiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının
Belirlenmesine İlişkin Yönetmelik, Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere
Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik, Engelli Sağlık Kurulu
Raporları başlıklı Sağlık Bakanlığı Genelgesi, Engellilerin Evde Bakımına Destek İçin
Verilen Sosyal Yardımlar Hakkında Genelge, Evde Bakım Ücreti Geri Ödemeleri
Hakkında Genelge ve Bakmakla Yükümlü Olunan Bireyler konulu genelge hükümleri
kapsamında incelenmektedir.
2021 yılında yukarıda bahsedilen başlık altında, en fazla sosyal yardımlar, evde bakım
aylıklarının ve engelli aylıklarının bağlanması taleplerine yönelik başvuruların yapıldığı,
bununla birlikte bağlanan aylıkların usulsüz bir şekilde kesilmesi, muhtaçlık kriterlerinin
ve ilgili mevzuattaki diğer koşulların sağlanmasına rağmen ilgililere sosyal yardımların
bağlanmaması, sağlık kurulu raporlarındaki engelli oranlarına itiraz, kamu hizmetlerine
erişimde yaşanan sıkıntılar, diyabet hastalarının yaşadığı mağduriyetler, engellilerin
ücretsiz seyahat hakkı, refakatçi hakkı, evde bakım hizmeti kapsamında yürütülen
hizmetlere erişim, korunmaya, bakıma ve yardıma muhtaç engelliler ile şehit ve gazi
ailelerinin sağlık, eğitim, istihdam, maddi ve manevi hakların temini hususunda yaşadığı
sıkıntılar, GSS tespiti, engelliler aleyhine ayrımcılık, kamu kurumları ve belediyeler
tarafından verilen sosyal yardımlar konusunda yaşanılan mağduriyetler ile görevlilerin
engellilere yönelik tutum ve davranışları vb. konularda başvurular alınmaktadır. Ayrıca,
COVID-19 virüs salgını kapsamında yapılan pandemi destek yardımları konusunda
2020 yılında olduğu gibi çok sayıda başvuru alınmış ve sonuçlandırılmıştır.
7.9.1 Sosyal Yardım Taleplerinin Değerlendirilmesi
2021 yılı içerisinde sosyal hizmetler ile engelli ve yaşlı hakları başlığı altında
Kurumumuza iletilen başvuruların başında sosyal yardım talepleri gelmektedir.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü tarafından,
Türkiye genelindeki il ve ilçelerde yer alan toplam 973 Sosyal Yardımlaşma ve
Dayanışma Vakfı aracılığıyla, engelliler de dahil olmak üzere tüm muhtaçlara yönelik
sosyal yardım programları yürütülmektedir. Bilindiği üzere, ilgili mevzuat hükümlerinde
SYD Vakıflarının özel hukuk tüzel kişiliğine sahip ve yetkili karar organının mütevelli
heyeti olduğu, yardımların düzenli aylık niteliğinde olmayıp muhtaç vatandaşların
ihtiyaçlarının önem derecesi göz önünde bulundurularak yapıldığı, sosyal inceleme
sonrasında muhtaçlık kararının alınması ve ayni-nakdi yardımların yapılmasına ilişkin
tüm iş ve işlemlerin vakıflar tarafından yerine getirilmesi gerektiği, vakıfların yönetim ve

2021 YILLIK RAPOR 285