Page 414 - 2022-Yillik-Rapor-web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

7.13 KAMU PERSONEL REJİMİ

Kamu personel sistemi/rejimi denilince devletin üstlendiği görevleri yerine getiren
personelin bağlı olacağı temel politika, koşul, kural, teknik ve uygulamaların tümü akla
gelmektedir.
Bu sistemler kamu hizmetlerinin ve personelinin sınıflandırılması, hizmete alınması,
atanması, ücretlerinin tespit edilmesi, yetiştirilmesi, değerlendirilmesi, yükseltilmesi
gibi süreçleri düzenlemekte ve bünyesinde liyakat, kariyer ve sınıflandırma gibi belirli
temel ilkeleri barındırmaktadır.
Türkiye’de kamu personel sistemi incelendiğinde, tarihsel gelişim çizgisine uygun
olarak idari, akademik, askeri ve adli personel başlıkları alanlarında kurulduğu ve her
bir alanın ayrı tüzel metinlerle düzenlendiği, bunlardan idari personelin 657 sayılı
Devlet Memurları Kanunu’na (DMK), Akademik personelin 2914 sayılı Yüksek
Öğretim Personel Kanunu’na, Hâkimler ve savcıların 2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar
Kanunu’na ve Askeri personelin 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) Personel
Kanunu’na tabi olarak çalıştıkları görülmektedir.

Nitekim Anayasamızın 128’inci maddesinde; Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve
diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları
kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin, memurlar ve diğer kamu
görevlileri eliyle görüleceği hüküm altına alınmış olup diğer kamu görevlileri kapsamına,
hâkimler-savcılar, askerler, üniversite öğretim üyeleri, vb. ayrı personel rejimine tabi
olan kamu görevlileri girmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda ise doğrudan bir kamu görevlisi tanımı
yapılmamış olmakla birlikte bahse konu Kanunun 4’üncü maddesinde kamu
hizmetlerinin, “memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler” eliyle
gördürüleceği kurala bağlanmıştır.

Bu açıklamalar çerçevesinde genel itibari ile kamu görevlileri dar ve geniş anlamda
kamu görevlileri olmak üzere iki kısımda incelenmekte olup geniş anlamda kamu
görevlilerinin; kamu kesiminde görev yapan, hukuki durumları birbirinden farklılaşan
fakat kamu hukuku rejimine tabii olan bütün çalışanları kapsadığı, dar anlamda kamu
görevlilerinin ise; kamu kurum ve kuruluşlarının “genel idare esasına göre yürütmekle
yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevleri yürüten
kişileri” kapsadığı anlaşılmaktadır.

Kurumumuza yapılmış olan şikâyet başvuruları da Kamu Denetçiliği Kurumu İş
Bölümü yönergesi kapsamında ayrıma tabi tutulmakta ve Kamu Personel Rejimi
alanında (TSK personeli ve işçiler hariç olmak üzere) gelen şikâyet başvuruları aşağıda
verilen başlıklar altında toplanmaktadır.

2022 YILLIK RAPOR 413