Page 531 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1
P. 531

değişiklik yapılması için makama ilgili teklifi götürmek zorundadır-
              lar. Bunun bir anlamda hazinenin zararının önüne geçerek SGK’nın
              iş yoğunluğunu da azaltacağını bilmeleri gerekir. Zira gerek idarenin
              mahkeme karar verirse ödenecektir şeklindeki cevabı, gerekse Yüksek
              Mahkeme kararları bu faizin verilmesi gerektiği yönündedir.
                 26. Sonuç olarak; faizin, ekonomik açıdan bireyin elinde bulunan
              parasının bir fırsat maliyeti bir diğer ifadeyle paranın fiyatı olduğu
              da göz önüne alındığında, kişinin elindeki parayı başka birine ödünç
              vermesi ya da tarafına ödenmesi gereken tutardan yoksun kalmasının
              yoksun kalındığı dönemde o para üzerinden elde edilecek kazançtan
              mahrum olmasına sebep olduğu, gerek Kamu Denetçiliği Kurumu-
              nun gerekse de yargı mercilerince geç ödenen tutarlar için yukarıda
              da gerekçelendirildiği üzere ilgililere faiz ödenmesi gerektiği yönün-
              de kararlar verdiği, mezkûr kararlarda belirtilen nedenler de dikkate
              alınarak; yaklaşık 8 ay geç ödenen ikramiye farkına İdarenin hizmet
              standartlarında belirtilen işlem süresi hariç

                 olmak üzere, yasal faiz uygulanmasının hukukun bir gereği olduğu
              gibi, hakkaniyetin de gereği olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır.

                 E. İnsan Hakları Yönünden Değerlendirme
                 27. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 10 Aralık 1948 tarih ve
              217 A(III) sayılı Kararıyla ilan edilen İnsan Hakları Evrensel Beyan-
              namesinin 22 nci maddesinde; “Herkesin, toplumun bir üyesi olarak,
              sosyal güvenliğe hakkı vardır. Ulusal çabalarla ve uluslararası işbirliği
              yoluyla ve her devletin örgütlenmesine ve kaynaklarına göre, herkes
              onur ve kişiliğinin serbestçe gelişim için gerekli olan ekonomik, sosyal
              ve kültürel haklarının gerçekleştirilmesi hakkına sahiptir” denilerek
              devletlerin kaynaklarının yeterliliği ölçüsünde sosyal güvenlik hakkı-
              nın evrensel bir insan hakkı olduğuna vurgu yapılmıştır.
                 28. Türkiye’nin de taraf olduğu BM Genel Kurulu’nun 16/12/1966
              tarihli ve 2200 A (XXI) sayılı Kararıyla kabul edilen Ekonomik, Sos-
              yal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi’nin 9 uncu maddesinde
              sözleşmeye taraf devletlerin, herkese sosyal güvenlik hakkını tanıyaca-
              ğı ve bu hakkın, sosyal sigorta haklarını da içereceği” ifade edilmiştir.
                 29. Anayasa Mahkemesinin E:2008/58 K:2011/37 sayılı Kararında;
              alacak hakkının mülkiyet hakkı kapsamında kişilerin temel haklarından




            530   KAMU DENETÇILIĞI KURUMU
   526   527   528   529   530   531   532   533   534   535   536