Page 564 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1
P. 564
35. Sosyal güvenlik, toplumda gelecek güvencesi yaratarak, bireyin
mutluluğuna hizmet eden en temel araçlardan biri olmaktadır. Tür-
kiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 60 ıncı maddesinin gerekçesinde de,
sosyal güvenlik hakkının çalışanların yarını ve güvencesi olduğu ifade
edilmektedir.
36. Bu çerçevede sosyal güvenlik alanında getirilen bir hak olan ve
kısaca “yıpranma payı” olarak bilinen fiili hizmet süresi zammı ile, bazı
ağır ve yıpratıcı işlerde çalışan sigortalılara, bu çalışmaları sırasında
maruz kaldıkları risk ve tehlikeler nedeniyle erken emeklilik imkanı
sağlanmaktadır. Bu hakkın kullanımı sırasında, hakkı öngören Ka-
nunun amacının göz ardı edilmesi, ilgili idare tarafından şikâyetçinin
çalışmalarına ilişkin herhangi bir dönemsel farklılaştırma yapılmadan
gönderilen bilgi ve belgelerin bir kısmındaki çalışmalara fiili hizmet
süresi zammı uygulanırken bir kısmına uygulanmaması, sosyal güven-
lik hakkı çerçevesinde ihlal oluşturduğu, ayrıca yasaya aykırı olarak
İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi(İHAS) 14. maddesindeki ayrımcılık
yasağı, eşitlik gibi insan haklarına aykırılık oluşturduğu sonuç ve ka-
naatine varılmıştır.
F. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
37. 28/3/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede ya-
yımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İliş-
kin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesi gereğince;
Kamu Denetçiliği Kurumu, inceleme ve araştırmasını yaparken idare-
nin, insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde; kanunlara uygunluk,
ayrımcılığın önlenmesi, ölçülülük, yetkinin kötüye kullanılmaması,
eşitlik, tarafsızlık, dürüstlük, nezaket, şeffaflık, hesap verilebilirlik,
haklı beklentiye uygunluk, kazanılmış hakların korunması, dinlenilme
hakkı, savunma hakkı, bilgi edinme hakkı, makul sürede karar verme,
kararların gerekçeli olması, karara karşı başvuru yollarının gösterilme-
si, kararın geciktirilmeksizin bildirilmesi, kişisel verilerin korunması
gibi iyi yönetim ilkelerine uygun işlem ve eylem ile tutum veya davra-
nışta bulunup bulunmadığını gözetmekle yükümlüdür.
38. Söz konusu durum yukarıda belirtilen iyi yönetim ilkelerinden
kanunlara uygunluk ilkesine uyulmadığı görülmüştür. Zira idareler,
özellikle bireylerin hak ve menfaatlerini etkileyen işlem tesis ederken,
yasal dayanaklarını dikkatli, özenli ve doğru bir şekilde tespit etmekle,
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 563