Page 604 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1

B. Şikayet Konusuna İlişkin Uygulamalar

18. Avrupa İnsan Hakları Komisyonu 5849/72 Başvuru sayılı ve 1
Ekim 1975 tarihli Müller Avusturya davasında; Bay Müller Avus-
turya ve Lüksemburg’da uzun yıllar boyunca çilingirlik yapmış ve dev-
let yönetimindeki yaşlılık sigorta fonuna zorunlu ve gönüllü katkı payı
ödemiştir. Avusturya ve Lüksemburg arasında yürürlüğe giren bir an-
laşma nedeniyle katkı paylarının bir kısmı ana emeklilik fonu yerine
ayrı bir yan fona aktarılmış olup; bunun neticesinde davacı daha az
emekli maaşı alacağı gerekçesiyle bu uygulamanın Avrupa İnsan Hak-
ları Sözleşmesinin 1 Nolu Ek Protokolünün 1 inci maddesindeki mülki-
yet hakkını ihlal ettiğini savunmuştur. Bu davada mahkeme; sözleşme
tarafından güvence altına alınmış devletten yaşlılık aylığı alma hakkı
gibi bir genel hak mevcut olmadığını fakat 1 No’lu Ek Protokolün 1.
maddesinin ikinci paragrafına uygun olarak devlet tarafından öngö-
rülen gerekli şartları yerine getirdikten sonra ya zorunlu ya da ihtiyari
olan prim katkılı sosyal sigorta planından yararlanma gibi bir mülkiyet
hakkı söz konusu olabileceğini, bununla birlikte, bu hakkın belirli bir
miktar emekli aylığı alma hakkı tanıdığı şeklinde yorumlanamayacağı
ve devletlerin makul ekonomik politikalar uyarınca ödenecek miktarı
belirleme hakkına sahip olduğu hususlarına açıklık getirmiştir.
19. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Stec ve diğerleri Birleşik
Krallık davasında; içtihatlarda prim ödemeye dayanan menfaatler
ve herhangi bir prime dayanmayan menfaatler arasında bir ayrım ol-
duğunu öncelikle belirleyerek; yeni yaklaşım çerçevesinde, eğer yü-
rürlükteki kanunun refah payı menfaatinin ödenmesini öngörüyorsa
herhangi bir şarta bağlı olarak veya önceden ödenen primlere göre bu
kanunun gerekli şartlarını yerine getirenler açısından 1 No’lu Ek Pro-
tokolün 1. maddesi kapsamında mülkiyet menfaatini doğurduğunun
kabul edileceğini açıklamıştır.
20. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 30/01/2008 tarih 2008/10-
44 Esas, 2008/49 Karar sayılı ilamında; “...506 sayılı Kanunun Ek 5.
maddesinde düzenlenen itibari hizmet; maddede belirtilen işyerleri ve iş-
lerde çalışan sigortalıların, bu işlerde en az 3600 gün çalışmaları koşuluyla
prim ödeme gün sayılarının 1/4’ünün sigortalılık sürelerine eklenmesine
olanak tanıyan bir uygulamadır. Anılan madde ile ağır, riskli ve sağlığa za-
rarlı işlerde çalışan kişilere itibari hizmet süresinden yararlanma olanağı

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 603