Page 605 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1

tanınmasının amacı, bu işlerin fiziksel, ruhsal ve fizyolojik olarak insan
sağlığını olumsuz yönde etkileyen şartlar altında yapılıyor olmasıdır. İti-
bari hizmet süresinden yararlanacak olanlar belirlenirken, maddenin tanı-
mından yola çıkılarak, işyerinin ve yapılan işin niteliğinin dikkate alınması,
maddede tanımlanan; ağır riskli ve sağlığa zararlı işlerin fiilen yapılması
aranacaktır...” açıklamalarına yer verilmiştir.

21. Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 10/07/2012 tarih ve 2012/2294
Esas, 2012/13670 Karar sayılı ilamı; “Dava, davalı işyerindeki çalışma-
ların 506 sayılı Yasanın Ek 5, 6, 7 ve 39. maddeleri kapsamında geçtiğinin
tespiti ile fark primlerin geçmişe etkili olarak gecikme tazminatı ile birlikte
tahsili, ayrıca tespit edilen sürelerin Yasada belirtilen yaş hadlerinden in-
dirilerek, emeklilik işlemleri sırasında dikkate alınması istemine ilişkindir...
Basım ve gazetecilik işyerindeki çalışma koşulları nedeniyle itiba-
ri hizmet süresinden yararlanabilmek için, yasada öngörülen iki
koşulun birlikte gerçekleştiğinin belirlenmesi gereklidir. Bunlar-
dan birinci koşul, sigortalının basım ve gazetecilik işyerinde ça-
lışmış olmasıdır. Ancak bu koşulun araştırılıp saptanmasında; iş-
yeri, dar anlamda muhakkak ve sadece gazete basımıyla uğraşan
bir basımevi olarak düşünülmeyip, yasanın açık amacı göz önünde
bulundurularak söze değil öze üstünlük tanıyan bir yaklaşımla ba-
sım işinin nitelikleri yönünden gerekli inceleme yapılarak sonuca
varılmalıdır. İkinci koşul ise, yine aynı maddenin II. Alt Bendinin
(a f) işaretli alt bentlerinde yazılı fiziksel dış etkenlerden birinin
çalışma koşulları kapsamında ayrıca gerçekleşmiş bulunmasıdır...
İşyerinde geçip geçmediği; gürültü ve ihtizaz yapıcı makine ve aletlerdeki
çalışma düzeni ile çalışmanın gerçekleştiği saatler, gürültü düzeyi ve kulla-
nılan maddelerin insan sağlığı için tehlike sınırı ve ölçümleme yönteminin
yargısal denetime elverir biçimde, dosyaya sunulan analiz raporuyla va-
rılan sonuçlardan ayrılma gerekçeleriyle birlikte ortaya konulması gereği
üzerinde durulmaksızın; basım ve gazetecilik işyerinde çalışma nedeniyle
itibari hizmet süresinden yararlanmaya ilişkin koşullar konusunda yeterli
irdeleme içermeyen ve birbiriyle çelişen bilirkişi raporları dayanak alınarak
hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir...” şeklinde-
dir.
C. Kamu Denetçisi Abdullah Cengiz Makas’ın Kamu Başde-
netçisine Önerisi
22. Kamu Denetçisi tarafından şikâyetçinin emeklilik şartlarının
17 yıl sigortalılık süresine göre 506 sayılı Kanunun Geçici 81 inci

604 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU