Page 609 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1

E. İnsan Hakları Yönünden Değerlendirme

29. Gerek 9 numaralı paragrafta bahsedilen Anayasamızın 60 ve
65 inci madde hükümleri gerekse 10 numaralı paragrafta değinilen
uluslararası mevzuat hükümlerinde sosyal güvenlik hakkının sağlık
hakkını da içermek şartıyla vazgeçilmez, devredilmez temel bir hak
olduğuna vurgu yapılmıştır. Ayrıca, 11 numaralı paragrafta açıklanan
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 1 No’lu Protokolünün 1 inci mad-
desi hükmü gereği mülkiyet hakkı koruma altına alınmıştır. Avrupa
İnsan Hakları Mahkemesi’ne göre; “Mal ve mülk” kavramı iç hukuku-
muzdaki tanımdan bağımsız olarak ayrı ve çok geniş bir anlama sahip-
tir. Mahkemeye göre; “Mal ve mülk” kavramının maddi varlığa sahip
her türlü taşınır ya da taşınmaz malı içerdiği gibi; maddi varlığa sahip
olmayan hak ve menfaatleri, mameleke dahil her türlü aktifi, mali ve
ekonomik değeri olan hisseler, patentler, tahkim kararları, emeklilik
maaşı hakkı, sosyal katkı payları, kira hakları gibi değerleri de içerdiği
düşünüldüğünde; İdarenin şikâyetçiye ilk tahsis talep tarihi itibariyle
bağlaması gereken emekli aylığını talep şartlarını taşımadığı gerekçe-
siyle ikinci talep tarihinde bağlaması, böylelikle şikayetçinin 5 aylık
yaşlılık aylığının eksik ödenmesi durumu mülkiyet hakkına yapılan bir
tecavüz gibi değerlendirilmelidir. Zira 18 ve 19 numaralı paragraflarda
açıklanan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarında da idarenin
şikayet konumuz örneğindeki gibi işlem veya eylemleri mülkiyet hak-
kına tecavüz olarak nitelendirilmiştir. Bu hakkın ihlali dışında diğer
yönlerden insan haklarına ilişkin bir ihlalin varlığı tespit edilememiş-
tir.

F. İyi Yönetişim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
30. 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına
İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İyi Yönetim ilkeleri”
başlıklı 6 ncı maddesinde ve Avrupa Doğru İdari Davranış Yasası gibi
uluslararası mevzuatlarda iyi yönetişim ilkelerinin ne olduğuna ilişkin
açıklamalara yer verilmiştir. Bu ilkeler gözetilerek şikayet başvurusu
değerlendirildiğinde; İdarenin, şikayetçinin 10/04/2013 tarihli emek-
lilik talebine 16/09/2013 tarihinde cevap vererek ölçülülük ve makul
sürede karar verme ilkelerini ihlal ettiği, ayrıca şikâyetçiye vermiş ol-
duğu cevaplarda; gerek Anayasanın 40 ncı maddesinde açık bir şekilde

608 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU