Page 40 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-2

Kanunlardan farklı olarak) sınırlandırıcı bir sebep olarak sayılmış iken
bunun üzerine bir de anılan yönetim kurulu kararı ile ilave sınırlan-
dırıcı nedenler getirilmesi, sosyal güvenliğe ilişkin bir hakkın kulla-
nılmasının önünde bir engel oluşturarak, getirilen bu kısıtlamalarla,
öğrenim durumuna göre saptanan tavan yaşların dolmamış olmasına
rağmen yetim aylığı bağlanması olanaksız hale gelmektedir. İdare-
nin bu uygulaması Anayasamızın 10 uncu maddesinde yer alan
eşitlik ilkesine de aykırılık teşkil etmektedir. Zira 24 numaralı
paragrafta değinilen Anayasa Mahkemesi kararında da; aynı
durumda olanlar için ayrı bir düzenlemenin yapılmasının eşitliğe
aykırılık oluşturacağı hususu açıklanmıştır.
35. 23 numaralı paragrafta yer alan Anayasa Mahkemesi kararın-
da da belirtildiği üzere maddî olanakları olmayan başarılı öğrencilerin
yükseköğrenimden yararlanmalarının Devletçe sağlanması, Devlete
bir ödev olarak verilmiştir. Ayrıca Anayasanın ilgili hükmü uyarınca
Devletin kurduğu sosyal güvenlik kuruluşlarının; bu kuruluşlara ke-
senek, prim ve aidat adları altında yıllarca ödeme yaptıktan sonra ve-
fat eden vatandaşların hayatta bulunsalardı Medenî Kanun hüküm-
lerine göre, bakmakla yükümlü bulundukları öğrenimlerini sürdüren
erkek çocuklarını, onların yerine geçerek aynı koşullarla korumak ve
gözetlemekle yükümlü kılacak düzenlemeler getirmesi, sosyal hukuk
devletinin bir gereğidir. Bunun dışında, öğrencilerin yükseköğrenim
yapmalarına engel olmamak ya da onu kısıtlamamak gibi ödevlerin
de Devlete yüklendiğinin kabulü karşısında 5434 sayılı Kanunun ilgili
hükmünü, yetim erkek çocukların yükseköğrenimlerini belli ve makul
koşullar içinde sağlamasını öngören ve bu suretle Anayasa’nın ilgili
maddesi ile Devlete verilen ödevin yerine getirilmesini amaçlayan bir
düzenleme olarak kabul etmek zorunluğu vardır.
36. Anayasamızın 65 inci maddesi gereği olarak da; Devlet, sosyal
ve ekonomik alanlarda Anayasa ile belirlenen görevlerini, bu görevle-
rin amaçlarına uygun öncelikleri gözeterek malî kaynaklarının yeter-
liliği ölçüsünde yerine getirmektedir. Bu nedenle Anayasamızda temel
haklar kategorisinde yer alan sosyal güvenlik hakkının en temel sonuç-
larından olan gelir ve aylığa hak kazanma olgusu, bir takım esaslara
dayandırılmakta ve ilgili mevzuat dâhilinde gerekli işlemler yürütül-
mektedir. Bu kapsamda 5434 sayılı Kanun ile verilen bir sosyal güven-
lik hakkının kullanımı konusunda kısıtlama getirilmesi, Anayasamızın

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 39