Page 48 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-2

HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

A. İlgili Mevzuat
8) 1982 Anayasası’nın “Eğitim ve Öğrenim Hakkı ve Ödevi” başlıklı
42 nci maddesinde kimsenin eğitim ve öğrenim hakkından yoksun
bırakılamayacağı, öğrenim hakkının kapsamının kanunla tespit edile-
rek düzenlendiği, devletin maddî imkânlardan yoksun başarılı öğren-
cilere, öğrenimlerini sürdürebilmeleri amacı ile burslar ve başka yol-
larla gerekli yardımları yapacağı hususları hüküm altına alınmış, “Sos­
yal Güvenlik Hakkı” başlıklı 60 ıncı maddede herkesin, sosyal güven-
lik hakkına sahip olduğu ve Devletin, bu güvenliği sağlayacak gerekli
tedbirleri alıp teşkilatı kuracağı düzenlenmiştir. Yine Anayasamızın 65
inci maddesi gereği; Devlet, sosyal ve ekonomik alanlarda Anayasa ile
belirlenen görevlerini, bu görevlerin amaçlarına uygun öncelikleri gö-
zeterek malî kaynaklarının yeterliliği ölçüsünde yerine getirmektedir.
Anayasamızın “Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlandırılması” başlıklı 13
üncü maddesinde ise; temel hak ve hürriyetlerin özlerine dokunul-
maksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere
bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabileceği hükme bağlanmıştır.

9) İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin 22 nci maddesi, Avru-
pa Sosyal Şartı’nın “Sosyal Güvenlik Hakkı” başlıklı 12 nci maddesi ve
Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklara İlişkin Uluslararası Söz-
leşme’nin “Sosyal Güvenlik Hakkı” başlıklı 9 uncu maddesinde herke-
sin sosyal güvenlik hakkına sahip olduğuna ilişkin düzenlemelere yer
verilmiştir.
10) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 1 No’Iu Ek Proto-
kolünün 1 inci maddesi; “Her gerçek ve tüzel kişinin mal ve mülk
dokunulmazlığına saygı gösterilmesini isteme hakkı vardır. Bir kimse,
ancak kamu yararı sebebiyle ve yasada öngörülen koşullara ve ulusla-
rarası hukukun genel ilkelerine uygun olarak mal ve mülkünden yok-
sun bırakılabilir.” şeklindedir.
11) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunu’nun “5434 Sayılı Kanuna İlişkin Geçiş Hükümleri” başlıklı geçici
4 üncü maddesi; “… Bu Kanunda aksine bir hüküm bulunmadığı takdir­
de;iştirakçi iken, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bu Kanu­
nun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamına alınanlar, bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı Kanun hükümlerine

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 47