Page 610 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-3
P. 610
olmaksızın, kişiden organ alan kimse, beş yıldan dokuz yıla kadar hapis ce-
zası ile cezalandırılır…”
B. Kamu Denetçisi Serpil ÇAKIN’ın Kamu Başdenetçisine
Önerisi
13) Şikayet konusu ile ilgili olarak 20/10/2014 tarihli ve aşağıda
gerekçeleri yazılı Ret Kararı Önerisi hazırlanarak Kamu Başdenetçisi-
ne sunulmuştur.
C. Hukuka ve Hakkaniyete Uygunluk Yönünden Değerlen-
dirme
14) Şikâyetçi ... yakın akrabası olmayan ...’den böbrek nakli olma ta-
lebinin Etik Komisyonu tarafından olumsuz olarak değerlendirilmesi
nedeniyle oluşan mağduriyetinin giderilmesini talep etmektedir. Yapı-
lan incelemeler sonucunda; Özel Medicana İnternational Ankara Has-
tanesi Başhekimliğince 39 yaşındaki ...’a 19 yaşındaki ...’den böbrek
nakli yapılabilmesi için gerekli hazırlıkların yapıldığı, alıcı ile vericiye
ayrıntılı bir “Canlı vericili böbrek nakli aydınlatılmış onam formu” imza-
latıldığı, dosyanın Ankara Valiliği Akraba Dışı Canlıdan Organ Nakli
Başvuru Değerlendirme Etik Komisyonuna sunulduğu, Komisyonun
bir kişi eksik ile toplandığı ve naklin etik açıdan uygun olmadığına
oy birliği ile karar verdiği anlaşılmıştır. Kararın gerekçesinde; alıcının
organ nakli için Sağlık Bakanlığı sisteminde sırada olduğu ve kadavra
kaynaklı organ şansını yitirmediği, vericinin bilgilendirme hususunda
yeterli bilgisinin olmadığı, imzasının bulunduğu aydınlatılmış onam
formlarını okumadığını beyan ettiği, alıcı ve verici arasındaki ihtiyaç-
lar dengeleri, olası yaşam süreleri, vericinin karşılaşabileceği risklerin
idrakinde tereddüt oluştuğu, dosyada bulunan bilgiler ile tarafların
verdiği bilgiler arasında tutarsızlık bulunduğu ve tarafların birbirlerini
tanımadıkları belirtilmiştir.
15) Canlıdan organ bağışı ve nakli konusu “vücut bütünlüğü” olarak
adlandırılan kişilik hakkıyla doğrudan bağlantılıdır. Kişilik haklarına
rıza olmadan yapılan saldırıların bazı istisnalar dışında sorumluluk
doğurduğu göz önünde bulundurulduğunda, verilen rızanın hukuka
uygun olup olmadığının sorgulanması gerekmektedir.
16) Ulusal mevzuatımızda organ bağışı ve nakli konusunda
alıcı ve vericinin rızasının alınması ile ilgili olarak, organ ve
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 609