Page 28 - cumhurbaskanligi-sisteminde-idarenin-denetimi-calistay-raporu-ombudsmanlik
P. 28
CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİNDE İDARENİN DENETİMİ
edildikleri maddelerin ilgili cümle veya fıkraları yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idareleri ve
yürürlükten kaldırılmıştır. sosyal güvenlik kurumları ile yerel yönetimlere
ilişkin yönleri ile tanımlanmıştır. Aynı zamanda
Tümüyle yürürlükten kaldırılan maddeler ara-
mali idarelerin hesap ve işlemlerinin denetimi ve
sında, Bakanlar Kurulunun kuruluşu, güvenoyu, kesin hükme bağlanması da Sayıştay tarafından
güvensizlik oyu ile siyasi sorumluluk ile ilgili hü-
yapılmaktadır.
kümler vardır.
Sayıştay’ın denetim alanı, görev ve yetkileri, Sa-
Yine 87. maddede Bakanlar Kuruluna belli konu- yıştay mensupları ve teşkilatı, Sayıştay mensup-
larda kanun hükmünde kararname çıkarma yet- larının nitelikleri, seçimi, atanması, başkanlık,
kisi vermek ibaresine yer verilmeyişinin nedeni
yargı karar ve diğer organlarının kuruluş, işleyişi,
ise, hem artık Bakanlar Kurulu adını taşıyan bir denetleme ve raporlama işlemleri Sayıştay kanu-
yürütme organının kalmaması, hem anayasanın
nunda düzenlenmiştir.
91. maddesi uyarınca Türkiye Büyük Millet Mec-
lisinin amacını, kapsamını, ilkelerini ve kullanma Kamu maliyesinde dış denetim: 5018 sayılı
süresini belirtmek sureti ile verdiği yetki çerçe- kamu mali yönetimi ve kontrol kanunu, Sayıştay
vesinde Bakanlar Kurulunca çıkarılacak ve Resmi tarafından yapılacak harcama sonrası dış deneti-
Gazetede yayımlandıkları gün meclise sunulacak, min amacını genel yönetim kapsamındaki kamu
meclis tarafından öncelik ve ivedilikle görüşülüp idarelerinin hesap verme sorumluluğu çerçeve-
değiştirilerek kabul veya reddedilebilecek kanun sinde yönetimin mali faaliyet karar ve işlemleri-
hükmünde kararnameler yerine, bu kayıtlara tabi nin kanunlara kurumsal amaç, hedef ve planlara
olmaksızın doğrudan doğruya anayasa ile verilen uygunluk yönünden incelenmesi ve sonuçlarının
yetki ile Cumhurbaşkanı tarafından yürütme Türkiye Büyük Millet Meclisine raporlanması
yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı olarak tanımlanmıştır.
Kararnamesi çıkarılabilecek olmasıdır.
Sayıştay’ın Denetlenmesi ile ilgili olarak ise 5018
Türkiye Büyük Millet Meclisinin ilgili olduğu sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu
veya meclis adına yapılan denetimler şeklinde bir Sayıştay’ın denetlenmesini düzenlemiştir. Buna
ayırım yapılması mümkündür. Yani Türkiye Bü- göre Sayıştay’ın denetlenmesi, her yıl Türkiye
yük Millet Meclisi adına yapılan denetimler var- Büyük Millet Meclisi adına Türkiye Büyük Millet
dır. Türkiye Büyük Millet Meclisinin ilgili olduğu Meclisi başkanlık divanı tarafından görevlendiri-
denetimler vardır ve doğrudan doğruya Türkiye len ve gerekli mesleki niteliklere sahip denetim
Büyük Millet Meclisinin yaptığı denetimler var- elemanlarından oluşan bir komisyon tarafından,
dır. hesaplar ve bunlara ilişkin belgeler dikkate alına-
rak yapılır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi adına yapılan de-
netimler: Bunların başında Sayıştay denetimi Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin ilgili olduğu de-
gelmektedir. Başkan ve üyeleri, Türkiye Büyük netimler: Anayasanın 74. maddesinin 3. fıkrasına
Millet Meclisi tarafından seçilen Sayıştay’ın gö- göre, “Herkes bilgi edinme ve kamu denetçisine
revleri, anayasanın 160. maddesinde, merkezi başvurma hakkına sahiptir.” Son fıkrasında da,
26 2017 ÇALIŞTAY RAPORU