Page 187 - egitim-ve-ogretim-hakki-1

D. Hukuka ve Hakkaniyete Uygunluk Yönünden Değerlen-
dirme ve Gerekçe
21) 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun
6’ncı maddesinde satıcı veya sağlayıcının tüketiciyle müzakere et-
meden, tek taraflı olarak sözleşmeye koyduğu, tarafların sözleşmeden
doğan hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kuralına aykırı düşecek bi-
çimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme koşullarının
haksız şart olduğu ve bir satıcı veya sağlayıcı, bir standart şartın mün-
feriden tartışıldığını ileri sürüyorsa, bunu ispat yükü ona ait olduğu
kabul edilmiş; Tüketici Sözleşmelerinde Haksız Şartlar Hakkın-
da Yönetmeliğin 7’nci maddesi ile de tüketici ile akdedilen sözleş-
mede kullanılan haksız şartların batıl olduğu,hükme bağlanmıştır.
21.1) Bu hükümlere göre bir sözleşme kaydının haksız şart
olarak değerlendirilmesi için, öncelikle, bu kaydın tüketici ile
müzakere edilmeden, satıcı ya da sağlayıcı tarafından tek ta-
raflı olarak sözleşmeye konulmuş olması ve tüketiciye sözleş-
me hükmünün içeriğine etki etme imkânının verilmemiş olma-
sı aynı zamanda da satıcı veya sağlayıcı tarafından tek taraflı
olarak sözleşmeye konulan söz konusu hükmün tüketici aleyhi-
ne dengesizliğe neden olması koşullarının bir arada gerçekleş-
mesi gerekmektedir.

22) Diğer taraftan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 20,
21 ve 25 inci maddelerinde yer alan hükümlerden bir sözleşme-
de genel işlem koşulların varlığından söz edebilmek için bu koşulların
taraflar arasında müzakere edilmemesi, karşı taraf olan tüketicinin bu
koşullarda gerektiğinde değişiklik yapma olanağına sahip olmaması,
tek taraflı olarak hazırlanması ve çok sayıda sözleşmede kullanılmak
üzere hazırlanması şartlarının varlığının gerektiği anlaşılmaktadır.
23) Yukarıda verilen mevzuat hükümleri doğrultusunda tüketici-
lere sağlanan en önemli haklardan birisi bilgilendirme ve aydınlatıl-
ma hakkıdır. Bilgilendirme hakkı, sözleşme ilişkisi kurulmadan önce,
tüketicinin sözleşme içeriğine konulan hükümler hakkında ayrıntılı
olarak aydınlatılmasını ve müzakere ederek gerekli değişikliklerin ya-
pılabilmesini kapsamaktadır.
24) Somut olayımızda hizmet sağlayıcısı konumunda bulu-
nan ... A.Ş ... Öğrenci Kayıt Formunun alt kısmında, öğrenci

182 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU