Page 593 - egitim-ve-ogretim-hakki-2

13) 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 42. ve 65. maddelerine
dayanılarak hazırlanan Yükseköğretim Kurulu Bilimsel Araştırma ve
Yayın Yönergesinin 8. maddesinde İntihal başkalarının fikirlerini, me-
totlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini
sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya
tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak şeklinde tarif edildikten sonra
aynı maddede intihalden başka sahtecilik, çarpıtma, tekrar yayım, di-
limleme ve haksız yazarlığın bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı
eylemler olarak sayılarak, destek alınarak yürütülen araştırmaların ya-
yınlarında destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile onların araştır-
madaki katkılarını açık bir biçimde belirtmemenin, insan ve hayvanlar
üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamanın, yayınla-
rında hasta haklarına saygı göstermemenin, hakem olarak incelemek
üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri yayınlanmadan
önce başkalarıyla paylaşmanın, bilimsel araştırma için sağlanan veya
ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullan-
manın, tamamen dayanaksız, yersiz ve kasıtlı etik ihlali suçlamasında
bulunmanın diğer etik ihlal türleri arasında olduğu açıklanmıştır.
B. Şikâyet Konusuna İlişkin Uygulamalar

14) Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 29/01/2003 tarih ve 2003/4 47
Esas, 2003/37 Karar sayılı ilamında; “...İntihal sözlük anlamı itibariy-
le aşırma, başkasına ait bir eseri kendisininmiş gibi gösterme (F.Develli-
oğlu N.Kılıçkını: Osmanlıca Türkçe Sözlük, R. Zaimler Kitabevi, İstanbul,
1983, s:161); kaynak göstermeksizin başkasının eserinden parça alma
(Dr. E.V.: Hukuk Sözlüğü, D. Yayınları Ankara 1976, s:72) anlamında olup,
hukuk düzenince de bu anlam yüklenmiş ve yasaklanmıştır.
(Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, madde 66 ve sonraki hükümler). İntihal
tam veya kısmi nitelikte olabilir. Açıktır ki, ister tam, ister kısmi nitelikte
olsun, intihalin (aşırmanın, çalıntının) varlığı halinde, buna maruz kalan
eser sahibi, hukukun kendisine tanıdığı yasal yollara başvurma (şikayet)
hakkına sahiptir. Özel Daire bozma kararında da açıklandığı üzere, şikayet
(başvuru) hakkını da içeren “Hak Arama Hürriyeti”, Anayasa’nın 36. mad-
desinde düzenlenmiş ve herkesin meşru vasıta ve yollardan faydalanmak
suretiyle, bu hakkı kullanabileceği belirtilmiştir. Anayasal bir hakkın kul-
lanılmasının, o hakkı hukuka uygun şekilde (Anayasa’nın deyimiyle meşru
vasıta ve yollarla) kullanan yönünden herhangi bir sorumluluk doğurması

588 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU