Page 278 - ekonomi-maliye-ve-vergi-2

III. HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

A. İlgili Mevzuat
10. 4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2 nci maddesi
“... Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin
yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile
teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görev-
lendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile
iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren alt işveren ilişkisi
denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri
ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin
taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden
alt işveren ile birlikte sorumludur.

Asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırıl-
maya devam ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamaz veya daha önce o
işyerinde çalıştırılan kimse ile alt işveren ilişkisi kurulamaz. Aksi halde ve
genel olarak asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı işleme dayandığı
kabul edilerek alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi
sayılarak işlem görürler. İşletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle
uzmanlık gerektiren işler dışında asıl iş bölünerek alt işverenlere verilemez.
(Ek fıkra: 1/7/2006 5538/18 md.) Kanuna veya kanunun verdiği
yetkiye dayanılarak kurulan kamu kurum ve kuruluşları ile bunların doğ-
rudan veya dolaylı olarak sermayesinin en az yüzde ellisine sahip oldukları
ortaklıklarda, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu veya diğer kanun hükümleri
çerçevesinde, hizmet alımı amacıyla yapılan sözleşmeler gereğince, yükle-
nici aracılığıyla çalıştırılanlar, bu şekilde çalışmış olmalarına dayanarak;
a) Bu kurum, kuruluş ve ortaklıklara ait kadro veya pozisyonlara atan-
maya,
b) Bu kurum, kuruluş ve ortaklıklara ait işyerlerinin kadro veya pozis-
yonlarında çalışanlar için toplu iş sözleşmesi, personel kanunları veya ilgili
diğer mevzuat hükümlerine göre belirlenen her türlü malî haklar ile sosyal
yardımlardan yararlanmaya hak kazanamazlar.

(Ek fıkra: 1/7/2006 5538/18 md.) Sekizinci fıkrada belirtilen iş-
yerlerinde yükleniciler dışında kalan işverenler tarafından çalıştırılanlar
ile bu işyerlerinin tâbi oldukları ihale mevzuatı çerçevesinde kendi nam ve
hesabına sözleşme yaparak üstlendiği ihale konusu işte doğrudan kendileri

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 271