Page 110 - geri itme ozel raporu son
P. 110
“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu
mamaktadır. Oysa “emin yer” kavramının, sadece, kişilerin fiziksel olarak korunması anlamına
gelmediği ve onların, temel haklarının korunmasını da kapsadığı açıktır;
5.3. Bu anlaşmazlıklar, kurtarılması gereken kişilerin hayatlarını, özellikle de, kurtarma işlemle-
rini geciktirerek veya engelleyerek doğrudan tehlikeye atmakta ve denizcileri, denizde tehlikede
olan kişileri kurtarmaktan caydırabilirler. Ayrıca, bunlar, uluslararası koruma ihtiyacı olan kişiler de
dahil olmak üzere, önemli sayıda kişi bakımından, iade edilmeme prensibini ihlal etme sonucunu doğu-
rabilirler;
5.4. Avrupa Birliği’ne üye devletlerin dış sınırlarında operasyonel iş birliğini yürütülmesi için Avrupa Ajansı
(FRONTEX), denizde yakalama konusunda çok önemli bir rol oynamasına rağmen, insan haklarına saygı
gösterilmesinin güvenceleri ve ortak operasyonlar çerçevesindeki uluslararası hukuka ve Avrupa
Birliği hukukuna ilişkin yükümlülükler yetersizdir;
5.5. Nihayet, denizden gelişler, Avrupa Birliği’nin güney kıyılarında bulunan devletler için ağır bir yük oluş-
turmaktadır. Sorumlulukların daha adil şekilde paylaşılması ve Avrupa devletleri arasında, göç
konusunda daha büyük bir dayanışma amacına yaklaşılamamıştır.
6. İlgili göç akınlarının, karma nitelikli olması ve kurtarılan kişilerin korunma ihtiyaçlarını ve statülerine uy-
gun şekilde dikkate alınması nedeniyle durum karmaşık hale gelmiştir. Denizden gelişlere, uygun ve mevcut
uluslararası hukuka uygun bir karşılık getirmek için, devletlerin, politikalarında ve göçlerin yönetilmesine
ilişkin faaliyetlerde, dikkate almaları gerekmektedir.
7. Meclis, üye devletlere, uluslararası hukukun, özellikle, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, BM 1982 Deniz
Hukuku Sözleşmesi ve Mültecilerin Statüsüne İlişkin 1951 Cenevre Sözleşmesi, özellikle de, iade edilmeme
prensibi ve sığınma talep etme hakkının, yüklediği yükümlülükleri hatırlatmaktadır. Meclis, Denizde İnsan
Hayatının Korunması Uluslararası 1974 Sözleşmesi ve 1979 Denizde Arama Kurtarma Uluslararası Sözleş-
mesi’ni hatırlatmaktadır.
8. Nihayet ve her şeyden önemlisi, Meclis, üye devletlere, hem ahlaki hem de yasal olarak, deniz-
de sıkıntıda olan kişileri gecikmeden kurtarma yükümlülükleri olduğunu hatırlatmakta ve BM
Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (HCR), iade etmeme prensibinin, açık denizde de uygulandığını
tekrar hatırlatmaktadır. Açık deniz, devletlerin, uluslararası insan haklarına ilişkin ve uluslararası mülte-
ciler hukukuna ilişkin yükümlülükleri de dahil olmak üzere, hukuki yükümlülüklerinden muaf tutuldukları
bir alan değildir.
9. Meclis, üye devletleri, deniz sınırlarındaki denetim faaliyetlerinin yürütülmesinde, kaçakçılık ve insan tica-
retinin önlenmesi çerçevesinde ya da sınırların yönetilmesi çerçevesinde, hukuki veya de facto olarak yetki-
lerini kullandıklarında, aşağıda ifade edilenleri yapmaya çağırmaktadır:
9.1. istisnasız ve gecikmesiz olarak, denizde sıkıntıda bulunan kişileri kurtarma yükümlülüğünü
yerine getirmeye;
108