Page 148 - geri itme ozel raporu son
P. 148
“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu
Tutarlı olarak kayıt altına alınan pek çok anlatıda, maskeli bu şahıslarla resmi görevliler ara-
sında bir eş güdüm ve koordinasyon olduğu, emir komuta zinciri içerisinde hareket edildiği,
pek çoğunda tabanca, tüfek, kelepçe, telsiz, sprey kutusu ve cop gibi askerlerin ve polislerin
kullandığı silah ve ekipmanların görüldüğü aktarılmaktadır. Denizde yapılan geri itmelerde
ise maskeli şahıslar tarafından kullanılan bot ve ekipmanların resmi sahil güvenlik gemile-
rinden indirildiği pek çok videoda açık bir şekilde görüldüğü gibi video görüntüleri olmayan
diğer vaka anlatımlarında da desteklenmektedir.
Uluslararası raporlar ve uluslararası haberlere yansımış olan pek çok ifade arasındaki çapraz
karşılaştırmalar, geri itme uygulamasını gerçekleştiren kişilerin resmi görevliler veya resmi
görevlilerin emir komuta zinciri içerisinde hareket eden kişiler olduğunu kanıtlamaktadır.
Resmi makamların, bütün olan bitenden haberdar olduğu açık olsa da, söz konusu fiillerin
resmi görevli olmayan milis kuvvetler veya çeteler tarafından yapılması durumunda dahi dev-
letlerin sorumluluğu ortadan kalkmamaktadır.
Karada ve denizde mülteci ve göçmenleri durduran, sınırdan geri çeviren ve geri itme eyle-
mini gerçekleştiren çetelerin ve maskeli kişilerin fiilleri devletlerin yetki ve sorumluluk alanı
içerisinde sistematik ve sürekli bir şekilde meydana gelmektedir. Pek çok vakada maskeli kişi-
ler, mülteci ve göçmenleri resmi üniformalı görevlilerden teslim almakta, pek çok vakada ise
doğrudan devletin koruma, denetim ve gözetim sorumluluğu bulunan devlete ait barınma
merkezlerinden alarak geri itmeye maruz bırakmaktadırlar.
Nitekim geri itme uygulamalarının gerçekleştirildiği yerler genellikle askerileştirilmiş, sürekli
gözetlenen ve gözlem altında tutulan yerler olup, bu yerlerde resmi görevlilerin izni ve müsa-
adesi dışında hareket edilmesi mümkün değildir.
Der Spiegel tarafından 13/12/2019 ve tarihinde yayınlanmış olan “Videos Show Apparent Illegal
Pushback of Migrants” başlıklı makalede de benzer bir değerlendirmeyle 611 parçadan oluşan vi-
12
deo görüntülerine ilişkin yapılan analizlere yer verilerek, kayıtlarda askeri üniformalı, yüzleri maskeli
kişilerin şişme botlarla bir grup göçmeni, kıyıya bıraktığının görüldüğü, videolardaki maskeli adamla-
rın eylemlerinin, Meriç’ten geçmeye çalışan ve deneyimlerini insan hakları örgütleriyle paylaşan çok
sayıda göçmenin aktarımlarıyla örtüştüğü, “çok yakından izlenen bir alanda gerçekleştirilen böyle
bir gündüz operasyonunun Yunan polisinin bilgisi olmadan gerçekleşmesinin neredeyse imkan-
sız olduğu” ifadeleriyle aktarılmış, 16/06/2020 tarihinde yayınlanmış olan “Greece Suspected of Aban-
doning Refugees at Sea” başlıklı makalede ise Yunan Sahil Güvenlik’e ait bir bottan inen maskeli
13
adamlar tarafından geri itilen mülteci ve göçmenlerin görüntülerine yer verilmiştir.
12 Bkz. https://www.spiegel.de/international/globalsocieties/greece-videos-show-apparent-illegal-pushback-of-migrants-a-1301228.
html, Erişim Tarihi: 27/01/2022.
13 Bkz.https://www.spiegel.de/international/europe/videos-and-eyewitness-accounts-greece-apparently-abandoning-refuge-
es-at-sea-a-84c06c61-7f11-4e83-ae70-3905017b49d5, Erişim Tarihi: 27/01/2022.
146