Page 123 - Ön kapak-merged (1)

İyi Yönetim İlkeleri Rehberi

➢ Gerekçe, soyut iddialara ve kanaate dayalı olarak oluşturulmamalı,
«açık ve kesin bilgilere» dayanmalıdır.
➢ Gerekçe, işlemin tesis edilmesini gerektiren tüm sebepleri içermese
dahi, işlemin tesis edilmesinin altında yatan nedenlerin «özünü»
içermelidir.

➢ Gerekçede, kararın dayanağı hukuk kuralına «mutlaka» yer
verilmelidir. Ancak gerekçe düzenlenirken sadece kararın dayanağını
oluşturan kanundaki ifadeler tekrar edilmemeli, kanuni dayanağın
yanı sıra karara varılmasına temel teşkil eden maddi ve fiili olaylar
ile söz konusu olayların hukuki nitelendirilmesi de izah edilmelidir.
Diğer bir ifadeyle, kararın niçin, nasıl ve hangi şartlarda oluşturulduğu
açıklanmalıdır.
➢ Gerekçe, salt kamu yararı, milli güvenlik, kamu hizmeti, kamu düzeni,
hizmet gerekleri, görülen lüzum üzerine vb. gibi kavram ve ifadelere
dayanılarak düzenlenmemelidir. Anılan kavramların ve ifadelerin
kararda dayanılmasını haklı gösterecek nedenler açıklanmalıdır.
➢ İdari yaptırım içeren kararlarda gerekçe «özellikle» bildirilmelidir.
Ayrıca söz konusu kararda işlemin tesis edilmesindeki tüm sebepler ile
hukuki ve maddi dayanaklar yer almalı, bir başka anlatımla, yaptırım
kararının keyfiyete dayanmadığı gösterilmelidir.
➢ İdarece verilen bir izin ya da yetkinin veya hak yaratan bir işlemin
geri alınması, kaldırılması, değiştirilmesi durumlarında da gerekçe
gösterilmesi elzemdir.
➢ Kararın sebep unsurunun, idarenin açıklığının sınırını oluşturan (özel
hayatın gizliliği, ticari ve sınai sır, uluslararası ilişkiler, devletin güvenliği
ve milli savunmaya ilişkin «gizli» nitelikteki bilgiler) hususları içermesi
durumunda işlemin gerekçesi, yeterli bilgiyi ihtiva etmeyebilir. Yine de
sebep unsurunu bu tür konular oluşturan kararlarda, hangi nedenle
gerekçeye yer verilemediği hususu izah edilmelidir.
➢ Takdir yetkisinin bulunduğu durumlarda gerekçe gösterilmesine “özel
olarak” dikkat edilmeli ve takdir yetkisine dayanılarak tesis edilen
kararların gerekçelerinde, hukuki ve maddi olguların açıklanmasının
yanı sıra idarenin sahip olduğu seçenekler de ortaya konulmalıdır.
Ayrıca, hangi şartların gelişimi ile o yönde işlem yapıldığı ve niçin diğer
seçeneklere göre karar verilmediği bilgisine değinilmelidir.

122