Page 223 - kamu-personel-rejimi-3

idari işlemin sebebinin olmaması ya da sebebinin hukuka aykırı olma-
sı halinde işlemin iptali gerekir. İdari işlemin dayanağı olan nedenin
açıkça yasalarda gösterilmiş olması durumunda, idari işlemin hukuka
uygun olabilmesi için, idarenin aldığı kararın bu nedene dayanması ve
bunun da kararda açıkça gösterilmesi gerekir. Bu kurala uymayan uy-
gulamalar, işlemi neden yönünden sakatlar. İdari işlemin doğuracağı
sonuçlar da önceden yasalarda belirtilmiştir. İdarenin yasanın koydu-
ğu sınırlar içinde kalması, neden ve konu yönünden yasa ile belirtilen
şartlara uyması gerekir.
16) Anayasamızın 128 inci maddesinde, memurların ve diğer kamu
görevlilerinin niteliklerinin, atamalarının, görev ve yetkilerinin, hak-
ları ve yükümlülüklerinin, aylık ve ödemelerinin ve diğer özlük işleri-
nin kanunla düzenleneceği belirtilmiştir. Bu minvalde çıkarılan 657
sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 108 inci maddesinin (e) bendin-
de ise, şartları taşıyan memurlara memuriyeti boyunca ve en fazla iki
defada kullanılmak üzere, toplam bir yıla kadar aylıksız izin verilebile-
ceği hükmüne yer verilmiştir. Söz konusu hükümden anlaşılacağı üze-
re; İdareye bu konuda takdir hakkı tanındığı açık olup, yukarıda yer
verilen Danıştay kararlarından da anlaşılacağı üzere bu yetkinin ancak
kamu yararı ve hizmet gerekleri göz ardı edilerek kullanıldığının tespit
edilmesi halinde söz edilen bu durumun idari işlemin neden ve amaç
yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği yerleş-
miş yargısal içtihatlarla kabul edilmiş bulunmaktadır.
17) Dolayısıyla idarenin takdir yetkisi kapsamındaki tasarrufla-
rında, belli sebepler göstererek işlem tesis ettiğinden, buna ilişkin
denetimin bu sebeplerin var olup olmadığı üzerinden cereyan ede-
ceği tabiidir. İdari işlemlerin hukuk âleminde sağlıklı bir şekilde yer
bulabilmeleri, sebep unsurlarının hukuken geçerli ve somut verilere
dayandırılmasıyla mümkün olabilir. İdarenin kararını dayandırdığı ne-
denin gerçeğe ve hukuka uygun olması gerektiği gibi işlemin amacının
da kamu yararı olması şarttır. Diğer yandan takdir yetkisi, idarenin
belli şart ve durumların meydana gelmesi halinde belli bir kararı alıp
almamak veya kanunda öngörülen değişik çözümler arasında bir se-
çim yapmak konusunda tanınan bir serbestiye ya da belirli bir konuda
karar alabilmek için hangi şart ve durumların ortaya çıkması gerekti-
ğini tespit etmek imkânına sahip olması olarak tanımlanmaktadır.

218 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU