Page 325 - kdk-2015-yillik-rapor

KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

kütüklerinin düzenlenmesi, ilk sayım ve yazım işlerinin yapılması, yeniden yapılacak yazım işlemleri,
denetlemeler, sandık seçmen listelerinin düzenlenmesi, askıya çıkarılması ve askıdan indirilmesi, itiraz
ve ilave kayıt işlemlerinin ne şekilde yapılacağı, seçmen kartlarının dağıtılması ve oy verme konusunda
yapılacak işlemler, sair lüzum görülen hususlarla birlikte, süreler de belirtilerek duyurulur.” hükmüne
yer verilmiştir.
29.2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu, Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulmasına İlişkin
3376 sayılı Kanun ile 6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu da Yüksek Seçim Kuruluna,
Cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimleri ile halkoylamalarının sağlıklı ve düzenli bir şekilde
gerçekleşmesini sağlamak noktasında yetki ve sorumluluk yüklemiştir.
30.Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu'nun "Amaç" başlıklı 1 inci maddesinde,"Bu Kanunun
amacı; kamu hizmetlerinin işleyişinde bağımsız ve etkin bir şikâyet mekanizması oluşturmak
suretiyle, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı
adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve
önerilerde bulunmak üzere Kamu Denetçiliği Kurumunu oluşturmaktır", "Kurumun görevi"
başlıklı 5 inci maddesinde, "Kurum, idarenin işleyişi ile ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü
eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka
ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla
görevlidir. (2) Ancak; a) Cumhurbaşkanının tek başına yaptığı işlemler ile resen imzaladığı kararlar
ve emirler, b) Yasama yetkisinin kullanılmasına ilişkin işlemler, c) Yargı yetkisinin kullanılmasına
ilişkin kararlar, ç) Türk Silahlı Kuvvetlerinin sırf askerî nitelikteki faaliyetleri, Kurumun görev alanı
dışındadır.", 17 inci maddesinin 3 üncü fıkrasında, "(3) Yapılan başvurulardan; a) Belli bir konuyu
içermeyenler, b) Yargı organlarında görülmekte olan veya yargı organlarınca karara bağlanmış
uyuşmazlıklara ilişkin olanlar, c) İkinci fıkrada belirtilen şartları taşımayanlar, ç) Sebepleri, konusu
ve tarafları aynı olanlar ile daha önce sonuçlandırılanlar, incelenmez." hükümleri yer almaktadır.
Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında
Yönetmeliğin 7 nci maddesi, “İdarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarına karşı,
Kanun ve bu Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde menfaati ihlal edilen gerçek ve
tüzel kişiler Kuruma şikâyet başvurusunda bulunabilir. Ancak, şikâyetin insan hakları, temel hak
ve özgürlükler, kadın hakları, çocuk hakları ve kamuyu ilgilendiren genel konulara yönelik
olması hâlinde menfaat ihlali aranmaz.” şeklindedir.
B. Şikâyet Konusuna İlişkin Uygulamalar
31.Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, (AİHM) Oran/Türkiye Davası (Başvuru No: 28881/07 ve
37920/07) gereğince verdiği 2014 tarihli kararında;
“Özellikle, bu şartların hiçbirisinde yasama organlarının seçiminde halkın hür iradesini sekteye
uğratacak herhangi bir engel yer almamalı – başka bir deyişle, halkın hür iradesini belirlemeye
yönelik genel oylamalarda, bu şartlar, seçimlerin etkinliğini ve bütünlüğünü yansıtmalı ya da engel
oluşturmamalıdır.
Üstelik serbest seçimler ve ifade özgürlüğü özellikle de siyasi tartışma özgürlüğü bütün demokrasilerin
temelini oluşturur. Bu iki hak birbirine sıkı sıkıya bağlı ve birbirlerini destekleyici niteliktedir;
örneğin, Mahkeme’nin geçmişte de belirttiği üzere ifade özgürlüğü “yasama organının seçilmesinde

10 / 18

324

YILLIK RAPOR 2015