Page 147 - 6. yılında ombudsmanlık web
P. 147
Başta belirttiğim gibi, ombudsman denetiminin önemini, yargı denetimiyle kı-
yaslayarak anlatacağım. Mahkemeye giden herkes dava takip etmenin, hak aramanın
ne kadar ağır bir yük olduğunu bilir. Her şeyden önce maliyeti var; harçlar yüksek,
avukat masraflı, geçen zaman da ayrı bir maliyet. Adliyeye gitmek üzüntü verir. Öte
yandan idareyi dava etmek zannedildiği kadar kolay, keyifli bir iş değildir. İdareyle iş
yapanların, idareyi dava etmesi ise, artık o kapının kapanması demektir. Bir müteah-
hit veya piyasada mal satan insan idareyle davalı olduğu zaman artık o idarenin işini
yapamaz, ihalesine giremez, mal satamaz.
Dava açan kazansa bile durum riskli. İdare, yargı kararına rağmen mağduriyeti
gidermeyi gereksiz yere uzatabilir. Böylece dava açan ikinci kez mağdur olur. Yatırımcı
kuruluşların ihale şartnamelerinde, “idareyle davalı olmamak” şartı bulunur. Bunun
için memurlar, kendilerini zorlayan vatandaşa, “haklıysan mahkemeye git” derler. Çün-
kü, mahkemeye giden vatandaş haklı da çıksa memurun dediği oluyor. Haklı çıkan va-
tandaş bir süre daha o idarenin ihalesine giremez. İhaleye girdiğinde ise, memurların
tutum ve davranışı ayrıca ombudsman şikayetine konu olabilir.
Gördüğünüz gibi, dava yolu vatandaş için riskli, süre uzun, maliyet yüksek Ayrıca
idareyle dava açan arasında husumet oluşturuyor. Bu nedenle, barışçı bir çözüm yolu
olarak ombudsman düşünülmüştür. Türkiye Büyük Millet Meclisi Anayasa’ya bu hükmü
koymuş ve ombudsmanlık kurulmuş. Böylece memurun vatandaş, “haklıysan mahke-
meye git” demesi, eskisi kadar üzüntülü bir netice doğurmuyor artık.
BAŞKAN
– On dakikanız doldu, toparlarsanız sevinirim.
CUMHURBAŞKANI BAŞDANIŞMANI
ŞÜKRÜ KARATEPE
- Sayın Bakanım iki cümleyle sözlerimi bitireyim o zaman. Bu toplantıyı düzenle-
yen, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı, Kamu Denetimi Kurumu Başkanlığı ile
emeği geçen görevli arkadaşlara teşekkür ediyorum. Şehirlerimizde yapılan toplantı-
ların, vatandaşın kurumu yakından tanımasını bakımından önemli olduğunu düşünü-
yorum. Toplantılardan ikisine ben de katıldım ve çok şey öğrendim. Toplantıda vatan-
daş, kendi hak ve hukukunun korunması bakımından kurumun neler yapabileceğini
öğrenirken, kurum yöneticileri de vatandaşın sorunlarını yakından tanıma imkanı bu-
luyor. Kamu Denetçiliği Kurumu’nu insan hakları konusunda vatandaşımıza verdikleri
hizmetler için tebrik ediyor, çalışmalarında başarılar diliyorum.
14 ŞUB A T 2019 145