Page 33 - KDK
P. 33
Kurumun kendi inisiyatifiyle soruşturma başlatma yetkisi, Ombudsmanlık
kurumları arasında yaygın olarak görülmektedir ve Bosna Hersek,
Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Finlandiya, Yunanistan,
İzlanda, İrlanda, Malta, Karadağ, Kuzey Makedonya, Norveç, Polonya,
Portekiz, Romanya, Rusya Federasyonu ve İspanya da dâhil olmak üzere
birçok ülkede görülmektedir.
İnsan haklarının ve temel özgürlüklerin korunması ve geliştirilmesi
İlke 8(b)
Ombudsmanlık kurumları genellikle, şikâyetlerin soruşturulmasının
ötesinde, vatandaş haklarının proaktif olarak desteklenmesi ve
korunmasını içeren bir yetkiye sahiptir. Örneğin Polonya’da İnsan Hakları
Komiserliği Mevzuatı, tüm kişilere eşit muamele edilmesini analiz etmek,
izlemek ve desteklemek, ayrımcılıkla ilgili bağımsız araştırmalar yapmak
ve tavsiyelerde bulunmakla görevlidir. Moldova’da, Kamu Avukatı 2017
Yıllık Raporu, insan haklarının geliştirilmesinde kullanılan çok çeşitli
yolları göstermektedir. Bu; konferanslar, yuvarlak masa toplantıları,
toplantılar, forumlar, yarışmalar ve sergiler yoluyla halkın
bilgilendirilmesini, videolar üretilmesini, bilgilendirici materyallerin
dağıtılmasını, eğitimi ve basınla iş birliği yapılmasını içerir. 2017 yılında,
Kamu Avukatı tarafından doğrudan 5800 yararlanıcıya ulaşan 174 tanıtım
faaliyeti gerçekleştirilmiştir.
Karadağ’da, Kamu Denetçisi, kurumun önemini ifade etmek ve politika
tartışmalarına katkıda bulunmak amacıyla analitik araştırmalar ve kamu
anketleri kullanmaktadır. Sonuç olarak, Karadağ vatandaşları,
Ombudsmanlık Kurumunu; insan haklarını korumak ve ayrımcılıkla
mücadelede en etkili ulusal kamu kurumu olarak tanımışlardır. Kurum
ayrıca, halka açık etkinlikler ve sosyal medya aracılığıyla halka aktif bir
şekilde ulaşmak için çalışmalar yapmıştır. Özellikle, belirli sosyal medya
yönergeleri ile birlikte bir iletişim stratejisi geliştirmiş, dijital platformlardaki
varlığını ve gençlere erişimini güçlendirmiştir.
Ombudsmanlık kurumları, izleme, araştırma ve tanıtım faaliyetlerine ek
olarak, genellikle kanun değişiklikleri önermek için resmî yetkilere
sahiptir. Örneğin İsveç’te, Parlamento Ombudsmanı, mevzuattaki
eksikliklerle ilgili tavsiyelerde bulunma yetkisine sahiptir. Benzer şekilde,
İzlanda’da, Althing Ombudsmanlığı, mevzuatında eksik bulduğu yönleri
ulusal meclisin, bir kabine bakanının veya yerel yetkililerin dikkatine
sunabilir.
Bazı yargı alanlarında, Ombudsmanlık ayrıca, kanunlara uygunluğu ile
ilgili bir görüş almak için, kanunları mahkemelere sunma yetkisine
sahiptir. Örneğin Bulgaristan’da, Ombudsmanlık, vatandaşların hak ve
özgürlüklerini ihlal edebileceğini düşündüğü kanunları Anayasa
32