Page 116 - soma rapor 30122014
P. 116
usulünün kabul edilemez olduğu, bu uygulamadan derhal vazgeçilerek madencilik
faaliyetlerinin tüm aşamalarında sistemin verimliliğini ve güvenliğini garanti edecek bir
hukuk düzeninin ve bu kurallara sıkı sıkıya bağlı bir denetim anlayışının getirilmesi
gerektiği değerlendirilmiştir.
Bu raporun hareket noktası olan Soma’da ve akabinde Ermenek’te yaşanan maden
kazasından hareketle Maden İşleri Genel Müdürlüğü‘nün görev ve sorumlulukları
değerlendirildiğinde, Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği’nde yer alan ve işletme
projesinin kontrolü sırasında tetkiki gereken “Uygun ölçekle çizilmiş ruhsat sınırı, talep edilen
işletme izin sınırları ile sahada açılmış ocak, galeri, yarma, sondaj, kuyu gibi arama
faaliyetlerinin yerini gösterir imalat haritası, sahada belirlenmiş görünür rezerve ve ruhsat
süresine bağlı olarak planlanan üretim programlarını gösterir termin planı, yeraltı
işletmelerinde can ve mal güvenliği ile ilgili; elektrik projesine ilişkin plan ve projeler, basınçlı
hava şebeke projesi, acil kaçış planı, su tahliyesi, nakliye gibi hususları içeren uygun ölçekli
çizimler ile üretimi gösteren termin planı üzerinde uygun ölçekli ve havalandırma bilgilerini
içeren havalandırma planı”, sistemin güvenliği, dolayısıyla işçi sağlığı ve güvenliği açısından
son derece önemli olup, bu plan ve projelerin ilk etapta ehil kişilerce ve titiz bir şekilde
değerlendirilmesi, esas üzerinde durulması gereken noktalardandır.
Bu kapsamda değerlendirilen bir hususa değinmek yerinde olacaktır. Madencilik
Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği’nin 27 nci maddesi gereğince, yeraltı işletmelerine ilişkin
projelerin ekinde, can ve mal güvenliği ile ilgili olarak elektrik projesinin de sunulması
gerektiği görülmüştür. Bu noktada işletme projesinin önemli bir parçası olan elektrik projesinin
de, öngörülen işletme planı ve üretim faaliyeti açısından uygun ve yeterli donanımla ve gerekli
güvenlik önlemleri alınarak hazırlanıp hazırlanmadığının incelenmesi gerekmektedir. Buna
karşılık, Genel Müdürlük yetkililerince can ve mal emniyetini, işçi sağlığı ve güvenliğini çok
yakından ilgilendiren söz konusu elektrik projesinin incelenmesi ile ilgili olarak, ilgili
Koordinatörlükte herhangi bir elektrik mühendisinin görev yapmadığı, söz konusu elektrik
projesinin bu konuda uzman bir kişi tarafından incelenemediği, projeyi inceleyen maden veya
jeoloji mühendisi tarafından, örneğin projede bahsedilen elektrik kablosunun yanmaz nitelikte
olup olmadığının anlaşılabildiği, ancak söz konusu kabloların öngörülen projeye uygun olup
olmadığının, sistemde kullanılacak akım gücünün, bağlı olduğu trafonun yeterli ve uygun olup
olmadığı gibi hususları değerlendirecek mesleki bilgiye sahip olmadığı ifade edilmiştir.
İşletme projesinin tetkiki sırasında kontrolü gereken ve yer altı projelerinde can ve mal
güvenliği ile ilgili temel düzenleme olan elektrik projesine ilişkin yukarıda yetkililer tarafından
102