Page 295 - sosyal-haklar-ve-alanlar

eden bir unsur olduğunun anlaşılması üzerine, sağlıklı bir çevrede ya-
şama taleplerinin toplumlarda daha kuvvetli olarak dile getirilmeye
başlanmıştır. Bu sayada çevre hakkı da temel hakların uzantısı olarak
üçüncü kuşak haklar arasında yerini almıştır.

22. Çevre hakkı, dünya üzerinde yaşayan bütün insanların ortak
paydası olan doğanın korunması temeline dayanan, doğadan sadece
bugünkü kuşakların yararlanmasına olanak sağlayacak bencil bir dün-
ya kurma yerine, gelecek kuşakların da yararlanabileceği bir ortam
yaratma düşüncesinin ürünüdür. Doğanın bütün insanlığın ortak pay-
dası olduğu ve insanın bütün yaşama kudretini içinde barındırdığı an-
layışına sahip olması, çevre hakkını, başta yaşam hakkı olmak üzere,
diğer hakların da ayrılmaz bir parçası haline getirmiştir. (Selim KILIÇ,
Çevre Hakkının Gelişim Sürecinde İnsan Haklarının Rolü, İnsan Hak-
ları Yıllığı, Cilt:30, 2012, s.21-39)
23. 8 numaralı paragrafta yer verildiği üzere, Anayasanın 56 ncı
maddesinde herkesin, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına
sahip olduğu düzenlenmiş, çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını koru-
mak ve çevrenin kirlenmesini önlemek hem devlete hem de vatandaş-
lara ödev olarak verilmiştir. Bu bağlamda bütün canlıların ortak varlığı
olan çevrenin sürdürülebilir çevre ve sürdürülebilir kalkınma ilkeleri
doğrultusunda korunmasını sağlamak amacıyla 2872 sayılı Çevre Ka-
nununda düzenlemeler yapılmıştır.
24. 2872 sayılı Kanununda; üretim, tüketim ve hizmet faaliyetle-
ri sonucunda oluşan atıklarını alıcı ortamlara doğrudan veya dolaylı
vermeleri uygun görülmeyen tesis ve işletmelerin atıklarını yönet-
meliklerde belirlenen standart ve yöntemlere uygun olarak arıtmak
ve bertaraf etmekle veya ettirmekle ve öngörülen izinleri almakla yü-
kümlü oldukları, izne tâbi tutulan tesisleri, yetkili makamlardan izin
almadan, yönetmeliklerde öngörülen önlemleri almadan veya yönet-
meliklerde belirlenen emisyon standartlarına ve sınırlamalarına aykırı
olarak işletenlere idari para cezaları verileceği düzenlenmiştir.
25. Yukarıdan beri anlatılan hususlar, bilgi, belge ve dosya kapsamı
hep birlikte değerlendirildiğinde; şikayetçi şirketin, Çevre İzin ve Li-
sans Yönetmeliği kapsamında çevre iznine veya çevre izin ve lisansına
tabi işletmelerin çevresel etkilerine göre sınıflandırıldığı Ek-2 listesin-
de 2.9 maddesinde yer aldığı, çevre izin ve lisansı öncesinde faaliyette

294 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU