Page 44 - Sporda Hak İhlalleri ve Denetim

SPORDA HAK İHLALLERİ VE DENETİM

daşlarım zaten ayrıntılı bahsetti. Burada da şöyle bir yaklaşımla bu konuyu kı-
saca geçmek istiyorum. Bu konu önemli. Çünkü hukuki niteliğinin belirlenme-
si idari teşkilat içerisinde yer alıp almaması önemli. Yani biz bunu özel hukuk
tüzel kişisi olarak kabul edersek, biz bunu sivil toplum kuruluşu olarak kabul
edebiliriz ve idari teşkilat içerisinde yer almaz. İdari teşkilat içerisinde devlet ve
kamu tüzel kişileri yer alır. İdare dışı kuruluş olur o zaman sivil toplum kurulu-
şu olur. Bunlar genel de çok bilinmeyen konular olarak karşımıza çıkıyor. Hatta
bu gündemimizde de var sayın milletvekilim (Oturum Başkanı Sn. Emrullah
İŞLER). Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları kamu tüzel kişiliğine
sahiptirler. Yani idari teşkilat içerisinde yer alırlar. İdare dışı kuruluş değillerdir.
Dolayısıyla sivil toplum kuruluşu değillerdir. Mesela kamu kuruluşu varsa bir
sivil toplum kuruluşu olarak nitelendirilemez. Siyasi nitelikte faaliyetlerde de
bulunamaz. Çünkü idare içerisinde kuruluş kamu tüzel kişiliğe sahipse onun
özelliklerine göre hareket etmesi gerekir. Sivil toplum kuruluşu buradaki sivil-
lik askeriyenin karşılığı anlamında değildir. İdari iş anlamında kullanılır. Kamu
tüzel kişiliği varsa idari teşkilat içerisin de konumu varsa onun üzerine layık
olarak hareket etmesi gerekir. Anayasanın 135’inci maddesi çerçevesinde. Bu
dipnotu attıktan sonra spor federasyonlarının, hukuki niteliğinin önemi, idare
içerisinde mi yer alıyor, idare içerisinde yer almayacak mı? Özel hukuk tüzel
kişilik olarak kabul edersek sivil toplum kuruluşu olarak kabul edebiliriz. Di-
ğer spor kulüpleri gibi. O yüzden bunun belirlenmesi önemli. Özel hukuk tüzel
kişisi midir? Kamu tüzel kişisi midir? Özel hukuk tüzel kişisi ile kamu tüzel
kişisi özellikleri ile spor federasyonlarının sahip olduğu özellikleri karşılaştır-
mak suretiyle de değerlendirme yapmak gerekir. Bu değerlendirmeyi nasıl ya-
parız? Kamu tüzel kişilerinin tabi çok ayrıntıları var hemen geçiyorum. Kamu
tüzel kişilerinin özellikleri Kanunla kurulmuş olma, üzerlerinde idari vesayet
denetiminin olması, bunu da gerçekleştirecek olan idarenin kamu gücüyle ve
ayrıcalıkları ile donatılması şeklinde sayılabilir.

İdare kamu gücü ve ayrıcalıklarıyla kamu kudretiyle donatılmış mı donatılma-
mış mı? Karşı tarafla eşit konumda mı değil mi? Ona göre üstün ve ayrıcalık-
lı yetkilere sahip mi değil mi? Mallarının statüsü nedir? Kamu görevlerinin,
kamu görevlisi diyorum çünkü tespiti öyle yapacağım zaten. Personelin hukuki
statüsü nedir? Bunları belirleyerek tüzel kişiliğini ortaya koyabiliriz. Şimdi ba-
kıyoruz spor federasyonlarına özel hukuk hükümlerine tabii. Onu Taner Hocam
açıkladı. Özel hukuka tabi olması kamu tüzel kişisi olmasına engel değil bir
kere. Onu belirtmek lazım. Nasıl kurulmuş? Burada kuruluşu açıkça söylü-
yor, kanunu var. Kanunla kurulmuş. Bir kuruluşu anayasa ve kanunlar hukuki
niteliğini belirleyebilirler. Yasa yeni yasa kuruyorsa Anayasa belirlemiş zaten
yazıyor 130’uncu maddesinde. Ayrıyeten belirtmesine gerek yok. Anayasa za-
ten kamu tüzel kişisi demiş. Vakıf Üniversitesi de kamu tüzel kişisiymiş. Bunu

44 2 MART 2018, ANKARA