Page 444 - temel-haklar

9) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 1 No’lu Ek Protokol’ün
1’nci maddesinde; “Her gerçek ve tüzel kişinin mal ve mülk doku-
nulmazlığına saygı gösterilmesini isteme hakkı vardır. Bir kimse,
ancak kamu yararı sebebiyle ve yasada öngörülen koşullara ve
uluslararası hukukun genel ilkelerine uygun olarak mal ve mül-
künden yoksun bırakılabilir. “Yukarıdaki hükümler, devletlerin,
mülkiyetin kamu yararına uygun olarak kullanılmasını düzenlemek
veya vergilerin ya da başka harçların veya para cezalarının ödenmesini
sağlamak için gerekli gördükleri yasaları uygulama konusunda sahip
oldukları hakka halel getirmez.” Şeklinde bir düzenlemeye gidilmiştir.

10) 2709 sayılı T.C. Anayasası’nın “Mülkiyet Hakkı” kenar
başlıklı 35’nci maddesinde; “herkesin mülkiyet ve miras hakkına
sahip olduğu, bu hakların ancak kamu yararı amacıyla, kanunla
sınırlanabileceği ve mülkiyet hakkının kullanılmasının toplum
yararına aykırı olamayacağı”,

10.1) “Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanması” başlıklı
13’üncü Maddesinde, temel hak ve hürriyetlerin, özlerine doku-
nulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen se-
beplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabileceği ve bu sınırlama-
ların, Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve
laik cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamayacağı,

10.2) “Kamulaştırma” başlıklı 46’ncı maddesinde: “Devlet
ve kamu tüzel kişileri; kamu yararının gerektirdiği hallerde,
gerçek karşılıklarını peşin ödemek şartıyla, özel mülkiyette
bulunan taşınmaz malların tamamını veya bir kısmını, kanun-
la gösterilen esas ve usullere göre kamulaştırmaya ve bunlar
üzerinde idari irtifaklar kurmaya yetkilidir. Kamulaştırma be-
deli ile kesin hükme bağlanan artırım bedeli nakden veya peşin ola-
rak ödenir…. Kanunun taksitle ödemeyi öngörebileceği bu hallerde,
taksitlendirme süresi beş yılı aşamaz; bu takdirde taksitler eşit olarak
ödenir… İkinci fıkrada öngörülen taksitlendirmede ve herhangi bir
sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakla-
rı için öngörülen en yüksek faiz uygulanır.”

10.3) “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvur-
ma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinde; “Herkes, bilgi edinme ve
kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir.” Hükümlerini amirdir.

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 439