Page 447 - temel-haklar

arasındaki farkın başvurucunun arazisinin kamulaştırılmasından do-
ğan kaybının yanında ayrı bir zarara uğramasına neden olduğu; kamu
makamlarının ödemeyi 17 ay geciktirmekle tazminatı yetersiz
duruma getirdikleri ve sonuç olarak kişinin mülkiyet hakkının
korunması ile genel yararın gerekleri arasındaki adil dengeyi
bozdukları” gerekçesiyle mülkiyet hakkının ihlal edildiği sonu-
cuna ulaştığı görülmektedir. Yine bu kararda mahkemece hük-
medilen taşınmaz bedelinin ödenmesindeki normal olmayan
gecikmelerin, paranın değer kaybetmesi göz önünde tutulduğunda,
taşınmazına el konulan kişileri belirsizlik içinde bırakarak maddi ka-
yıplara neden olabileceği, hatta mahkemece faize hükmedilse
dahi bu faiz miktarının, maddi zararların tamamını karşılama
imkanı olmayabileceği kanaatine varıldığı görülmektedir.

14.3) Sporrong ve Lönnroth/İsveç, James ve Diğerleri/İn-
giltere, Papachelas/Yunanistan, Lithgow ve diğerleri/İngiltere
Davalarında; Mahkeme mülkiyet hakkına yapılan müdahalenin Söz-
leşme’ye uygunluğunu denetlerken yapılan müdahalenin kamu yararı
ya da genel yararı amaçlamasının yanı sıra toplumun genel yararı ile
birey haklarının korunması arasında adil bir dengenin de gözetilme-
si gerektiğini vurgulamaktadır. Bu çerçevede bireylerin, mülkleri-
nin değeriyle orantılı makul bir bedel ödemeden mülklerinden
mahrum edilmeleri halinde yapılan müdahalenin ölçülü olma-
dığına hükmetmektedir.
15) Yüksek Mahkemelerin Kararlarından örnekler

15.1) Anayasa Mahkemesi (E.2013/817, 19/12/2013) ilgili
kararında; Anayasa’nın 35 inci maddesine göre kişilerin mülkiyetle-
ri ancak kanunla öngörülmüş usullerle ve kamu yararı gereği karşılığı
ödenmek suretiyle ellerinden alınabileceğini belirtmiş. Anayasa’nın
13 üncü maddesinde yer alan ölçülülük ilkesi gereği kişilerin mülkle-
rinden mahrum bırakılmaları halinde elde edilmek istenen kamu ya-
rarı ile mülkünden mahrum bırakılan bireyin hakları arasında adil bir
denge kurulması gerekliliğini vurgulamıştır.
15.2) Anayasa Mahkemesi (E.2012/1246, 06/02/2014) ilgili
kararında; Bir taşınmazın hiçbir karşılık ödenmeden idareye geçme-
sini, mülkiyet hakkının sınırlandırılmasını aşan, hakkın özünü zedele-
yen bir durum olarak belirtmiştir. Bununla beraber gerçek karşılığının

442 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU