Page 339 - yargi-ozel-raporu

lerinin vurgulanarak bu yönteme başvurunun özendirilmesi ge-
rekmektedir.
3. Tahkim

(631) Tahkim, tarafların iradesiyle devlet mahkemeleri yerine, “ha-
kem” olarak adlandırılan özel kişilerce uyuşmazlıkların çözümlenme-
sidir. Bu usul, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri
konularda çıkan uyuşmazlıklarda uygulama alanı bulabilen bir
yöntemdir. Tahkimin hukuki niteliği konusunda tartışmalar bulun-
maktadır. Bir görüşe göre; tahkim bir alternatif uyuşmazlık çözüm
yolu iken, diğer bir görüşe göre mahkeme yargılamasına ikame teşkil
eden ve istisnai nitelikte olan bir yargısal yoldur.
355
(632) Tahkimde taraflar, aralarında yaptıkları bir akitle uyuşmazlı-
ğın çözümünü hakem adı verilen bir üçüncü kişiye bırakmaktadır.
Dolayısıyla tahkim gönüllü olarak başvurulan bir yoldur. Hakemle-
rin uyuşmazlığın çözümüne yönelik verdikleri karar bağlayıcıdır. Bu
yönüyle yargılama yoluna benzeyen tahkim; hakemlerin, tarafların
üzerinde anlaştıkları kişiler olması, bir başka deyişle dışarıdan bir
makam veya merci tarafından atanan kişiler olmaması nedeniyle yar-
gılamadan ayrılır.
(633) Ayrıca devlet mahkemelerine göre daha hızlı çözüme ulaşılma-
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
sı, daha ucuz olması ve tarafların mahkeme yoluna göre daha egemen
olması tahkim yolunun tercih sebeplerindendir. Özellikle uluslara-
rası uyuşmazlıklarda tarafların yerel mahkeme önünde uyuşmazlık
çözümü konusunda endişe duymaları, ayrıca mahkeme kararlarının
tanıma ve tenfizinde yaşanan zorluklar nedeniyle uluslararası alanda
uygulanmasının güçlüğü, buna karşılık yabancı hakem kararlarının
uluslararası sözleşmeler vasıtasıyla icra edilebilirliğinin yüksek olma-
sı tahkim yolunun önemli avantajlarındandır.

(634) Türk hukuk sisteminde tahkim ile ilgili olarak 13/08/1999
tarihli ve 4446 sayılı Kanunla Anayasanın 125 inci maddesinde ya-
pılan değişiklik ile “Kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve söz-
leşmelerinde bunlardan doğan uyuşmazlıkların milli veya milletlerarası

355 BULUR, Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri ve Arabuluculuk Yöntemi,
sf. 32.

312