Page 336 - yargi-ozel-raporu

leceği davalarda hâkimin, ön inceleme aşamasında, tarafları sulh ve
arabuluculuğa teşvik edeceği, bu konuda sonuç alınacağı kanaatine
varırsa, bir defaya mahsus olmak üzere yeni bir duruşma günü ta-
yin edeceği düzenlemesine yer verilmiş, Hukuk Genel Kurulunun
E: 2013/4-387, K: 2013/1413 sayılı kararında ise; HMK ile geti-
rilen düzenlemelere göre; usul hukukumuzda ilk derece yargılama-
sının, dilekçelerin karşılıklı verilmesi, ön inceleme, tahkikat, sözlü
yargılama ve hüküm olmak üzere beş temel aşamadan oluştuğu, bu
aşamalar içinde ön inceleme aşamasının yargılamanın gereksiz yere
uzamasının engellenmesi, mahkemenin ve tarafların yargılama için
gereken hazırlığı davanın başında yapmasının sağlanması amacıyla
yeni bir aşama olarak öngörüldüğü, uygulamada eski alışkanlıkların
devam etmesini önlemek amacıyla ön inceleme tamamlanmadan ve
gerekli kararlar alınmadan tahkikata geçilemeyeceğinin emredici hü-
küm olarak düzenlendiği belirtilerek ön inceleme işlemlerinin dosya
üzerinden yapılarak tahkikat duruşmasına geçilmesi bozma nedeni
sayılmıştır. Uyuşmazlıkların ön inceleme aşamasında, arabuluculuk
yoluyla çözülmesi mahkemeler tarafından desteklenmeli, dava sıra-
sında arabulucuya başvurma yaygınlaştırılarak ön inceleme aşaması-
nın olağan bir parçası haline getirilmelidir.

(624) Alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerini destekleyen
ve 2004 yılında Özel Hukukun Birleştirilmesi İçin Uluslarara- Bölüm 8 Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları
sı Enstitü (International Institute for the Unification of Priva-
te Law, UNIDROIT) ve Amerikan Hukuk Enstitüsü (American
Law Institute, ALI) tarafından kabul edilen ALI/UNIDROIT
Uluslararası Hukuk Usulü İlkelerinin “Uzlaşma” başlıklı 24
üncü maddesinde mahkemenin yargılamanın her aşamasında
tarafların alternatif uyuşmazlık çözümüne katılmasını kolay-
laştırması gerektiği, tarafların da hem dava açmadan önce hem
dava açıldıktan sonra uzlaşmak için makul ölçüde çaba gösterme
konusunda işbirliği yapmaları gerektiği, mahkemenin yargılama
giderlerine ilişkin kararında, haklı bir sebep olmaksızın işbirliği
yapılmamasını veya uzlaşma çabalarında kötü niyetli olunması-
nı dikkate alabileceği ifade edilmiştir. 351

351 ÖZBEK, Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, sf. 36.

309