Page 37 - yargi-ozel-raporu

ADLİ YARGI İLK DERECE MAHKEMELERİ CEZA
YARGILAMASI, SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA

(1) Hukuk sistemi gerçek ve tüzel kişileri doğrudan etkilediğinden,
yargının sorunları önem arz etmektedir. Özellikle ceza hukuk siste-
minin gereği gibi işlememesi, vatandaşların haklarının korunama-
ması, toplumsal düzenin bozulmasına ve ülkeyi yönetenlere duyulan
güvenin azalmasına sebep olacaktır. Bu durum, yani suç işleyenlerin
cezasız kalması veya toplum vicdanında verilen cezaların yetersiz
olduğu düşüncesi, haksızlık yapanları güçlendirirken, dürüst vatan-
daşların umutsuz olmalarına neden olacaktır.

(2) Ceza yargılaması, hukuk devletinin temel unsuru olup; tarafsız,
bağımsız, güvenilir ve hızlı bir yargılama, toplumun barış ve huzur
içerisinde yaşamını sürdürmesinde büyük önem taşımaktadır.
(3) Ceza yargılamasının amacı; şekli gerçeği (hakikat) değil, maddi
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
gerçeği bulmaktır. Maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasında etkin so-
ruşturma çok önemlidir. Toplumun bütün kesimleri kanun önünde
eşit ve aleni olarak yargılanma hakkına sahiptir. Yargılama bir kamu
hizmeti, yargılama örgütü de bu hizmetin ana unsurudur. Yargı hiz-
metinin işlememesi veya geç işlemesi toplumsal huzur ve barışın
bozulmasına neden olacağından; bu durum, ülke içinde anarşi ve
terörün ortaya çıkmasına zemin hazırlayacaktır.

(4) Ülkemizde ceza mahkemeleri ve yüksek yargının iş yükü nede-
niyle davaların büyük kısmı zamanında görülememektedir. Bu du-
1
rum, bir kısım davanın zamanaşımına uğramasına sebebiyet verdiği

1 Bu konu hakkında bkz. SANCAR, Mithat, Adalet Biraz Es Geçiliyor, TESEV,
2009, sf. 147; kanunda yer alan dava zamanaşımı sürelerinin de kısa oldu-
ğu belirtilmiş ve yargılama yapılması için hazırlık aşamalarının kısa sürede
tamamlanamaması sebebiyle acele karar verilmek zorunda kalınabildiği, Yar-

10