Page 39 - yargi-ozel-raporu

(8) Çalışmamızın amacı ceza hukuk sistemimizin gereği gibi işleye-
bilmesi; adil, hızlı, güvenilir ve kaliteli bir yargılama yapılabilmesi-
nin sağlanmasına katkıda bulunmaktır.

I. CUMHURİYET SAVCISI VE CEZA YARGILAMASINDA
SORUŞTURMA

1. Cumhuriyet Savcılığı

(9) Hukuk sistemimizde eskiden savcı sözcüğü yerine genel davacı,
kamu adına dava açan anlamına gelen, “müdde-i umumi” kelime-
si kullanılırdı. Hukuk tarihimiz açısından incelendiğinde müdde-i
2
umumi teriminin, ilk olarak 1870 tarihli Dersaadet ve Mülhakatı
İdare-i Zabıta ve Mülkiyeyi ve Mahakimi Nizamiyesine Dair Ni-
3
zamnamenin 71 inci maddesinde kullanıldığını görmekteyiz. Müd-
de-i umumi sözcüğü 1985 tarihli ve 3206 sayılı Kanunun yürürlüğe
girmesine kadar kullanılmaya devam etmiş ve söz konusu Kanun
değişikliğinden sonra bu kelime yerine “Cumhuriyet savcısı” terimi
getirilmiştir. 4

(10) Başka bir anlatımla savcı, suç ihbarının kendisine bildirilmesi
veya bunu öğrenmesi ile birlikte devlet adına araştırma ve soruştur-
ma çalışması sonucu, kamu davasının açılmasını gerektiren şartlar
oluştuğunda dava açma ve yürütme, mahkemenin verdiği kararları
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
yerine getirme (infaz) ayrıca kanun ile kendisine verilen diğer gö-
revleri yapma durumunda olan bir devlet memuru olarak tanımla-
nabilir. 5
(11) Cumhuriyet savcısının genel anlamda yargısal görevi, soruş-
turma yapıp, kovuşturma aşamasında açılmış olan kamu davasını

2 TAN, Aydoğan, Savcılık Makamı ve Özel Olarak CMK’ya Göre Savcılık,
http://www.hukuksokagi.com/kaynak/savcilik-makami-ve-ozel-olarak-cmk-
ya-gore-savcilik/ (Erişim Tarihi: 09/03/2016)
3 ÜÇOK, Coşkun; Savcılıkların Avrupa Hukukunda Gelişmesi ve Türkiye’de
Kuruluşu (Ord. Prof. Dr. Sabri Şakir’in Hatırasına Armağan) Ankara 1964, sf.
46: aktaran, ÇİFTİ Selçuk, Nüfus Davalarında Cumhuriyet Savcısının Görev-
leri, Ankara, 2007 sf. 17, Yüksek Lisans Projesi, http://acikarsiv.ankara.edu.tr/
browse/1748/2404.pdf?show (Erişim Tarihi: 29/02/2016).
4 ÇİFTÇİ, age, sf. 17.
5 ÖZTÜRK Bahri, ERDEM Mustafa R., ÖZBEK Veli Özer, Özel Uygulamalı
Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara, 2004, sf. 259.vd.

12